Bên cạnh những lợi ích, giáo viên cũng bày tỏ nỗi lo khi AI có thể trở thành công cụ giúp học sinh gian lận hoặc đạo văn. Có đến 70% người được hỏi tiếp tục lo ngại về tác động tiêu cực của công nghệ này nếu không được kiểm soát chặt chẽ.

Dù vậy, phần lớn giáo viên vẫn giữ được tinh thần lạc quan. Khoảng 90% người tham gia khảo sát tỏ ra hài lòng với nghề và gần 95% cho biết họ cảm thấy hạnh phúc khi đứng lớp. Động lực chính để họ gắn bó với nghề tiếp tục là mong muốn đóng góp cho xã hội và đào tạo thế hệ trẻ trưởng thành.

Theo Tổng Thư ký OECD, ông Mathias Cormann, chìa khóa để triển khai AI trong giáo dục thành công không nằm ở công nghệ, mà nằm ở “nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên”. Ông cho rằng việc đầu tư vào đào tạo chuyên môn, trang bị công cụ hỗ trợ phù hợp và tạo môi trường thử nghiệm là điều cần thiết để giáo viên có thể ứng dụng AI một cách hiệu quả và có trách nhiệm.

Tại Việt Nam, mức độ sử dụng AI trong giảng dạy còn rất phân hóa. Một bộ phận giáo viên đã thử nghiệm ứng dụng ChatGPT, Gemini, Copilot… để hỗ trợ soạn bài, tìm tài liệu, phân tích dữ liệu học sinh. Nhưng không ít thầy cô vẫn gặp khó khi phải tự mày mò, đối mặt với việc lựa chọn công cụ, tích hợp vào chương trình giảng dạy và đảm bảo tính minh bạch, công bằng cho học sinh.

Một thách thức lớn khác là khoảng cách về truy cập công nghệ giữa thành thị và nông thôn. Nhiều nơi vẫn thiếu thiết bị, đường truyền Internet ổn định hoặc hạ tầng để hỗ trợ các ứng dụng AI chuyên sâu. Cạnh đó, nhận thức và tâm lý e ngại, lo ngại AI “thay thế” con người cũng là rào cản tâm lý không nhỏ.

Chuyên gia về giáo dục và công nghệ lưu ý rằng ứng dụng AI không nên bị xem như “thời thượng” mà cần được tích hợp có kế hoạch. Trường học cần xây dựng bộ quy chuẩn, hướng dẫn sử dụng AI trong đào tạo, gắn với đạo đức, kiểm soát bản quyền, tránh việc học sinh dựa dẫm vào công nghệ thay vì tư duy.

Để bước vào giai đoạn mới, ngành giáo dục cần tập trung vào ba giải pháp cốt lõi: đào tạo phát triển năng lực giáo viên, hoàn thiện khung pháp lý và quy chuẩn dùng AI trong dạy học, và hỗ trợ hạ tầng, thiết bị, kết nối Internet cho vùng sâu, vùng xa. Khi công nghệ và con người đồng bộ, AI có thể trở thành trợ thủ đắc lực, hỗ trợ thầy cô giảm gánh nặng hành chính, tăng thời gian tương tác, đổi mới phương pháp và hướng đến học sinh cá nhân hóa.

AI trong giáo dục không phải là “phép màu”, mà là công cụ hỗ trợ - hiệu quả hay không phụ thuộc rất lớn vào cách chúng ta ứng dụng và kiểm soát nó với trách nhiệm.