Trong bối cảnh các vụ lừa đảo trực tuyến ngày càng gia tăng, đặc biệt là qua kênh ngân hàng số, hàng loạt người dùng bị chiếm đoạt tiền chỉ sau vài thao tác chuyển khoản tưởng chừng an toàn. Trước áp lực bảo vệ khách hàng và củng cố niềm tin vào hệ thống tài chính, các ngân hàng Việt Nam đang chuyển hướng từ “phản ứng sau sự cố” sang “phòng ngừa chủ động”, tập trung vào công nghệ cảnh báo sớm và cơ chế giám sát giao dịch thông minh.

Trước tình trạng các hình thức lừa đảo qua tài khoản ngân hàng gia tăng với nhiều thủ đoạn tinh vi, các ngân hàng Việt Nam đang chuyển sang giai đoạn phòng ngừa chủ động, trong đó “cảnh báo sớm” trở thành công cụ trọng yếu bảo vệ an toàn tài chính cho khách hàng.

Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) vừa triển khai tính năng cảnh báo tự động đối với các giao dịch chuyển tiền đến tài khoản có dấu hiệu nghi ngờ gian lận. Từ ngày 23/10/2025, khi khách hàng thực hiện chuyển tiền đến tài khoản thụ hưởng bất thường, hệ thống VIB sẽ hiển thị cảnh báo trên màn hình hoặc thông báo trực tiếp tại quầy. Khách hàng có thể dừng giao dịch để kiểm tra hoặc tiếp tục nếu đã xác thực người nhận.

Cảnh báo sớm trở thành công cụ trọng yếu bảo vệ an toàn tài chính cho khách hàng.

Tính năng được áp dụng đồng bộ trên tất cả kênh của VIB, gồm MyVIB, VIB Business, VIB Corp, Internet Banking và giao dịch trực tiếp. Theo VIB, cơ chế này giúp người dùng tránh rơi vào “bẫy” lừa đảo trực tuyến và củng cố niềm tin với ngân hàng số. VIB khuyến nghị khách hàng kiểm tra kỹ thông tin người nhận, đặc biệt khi có cảnh báo, và không chuyển tiền theo yêu cầu từ các cuộc gọi hay tin nhắn đáng ngờ.

Trước đó, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) là một trong những ngân hàng tiên phong trong việc cảnh báo tài khoản nghi ngờ thông qua dịch AgriNotify trên ứng dụng Agribank Plus, triển khai từ giữa tháng 7/2025. Khi khách hàng nhập số tài khoản người nhận, hệ thống sẽ tự động đối chiếu với dữ liệu của Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước và cơ sở dữ liệu nội bộ. Nếu tài khoản nằm trong danh sách nghi ngờ, hệ thống lập tức hiển thị thông báo rủi ro để khách hàng cân nhắc trước khi giao dịch.

Không chỉ VIB và Agribank, nhiều ngân hàng lớn khác cũng đang đầu tư mạnh vào công nghệ cảnh báo gian lận. Vietcombank đã tích hợp tính năng cảnh báo tự động cho các giao dịch chuyển tiền nhanh Napas 24/7 trên ứng dụng VCB Digibank. VietinBank thử nghiệm hệ thống cảnh báo nội bộ SIMO từ tháng 9/2025; trong khi BIDV và MB đẩy mạnh nâng cấp hạ tầng bảo mật, giám sát giao dịch theo thời gian thực.

Đáng chú ý, MB phát triển tính năng “Khiên thép” trên ứng dụng MBBank, cảnh báo người dùng khi chuyển tiền đến tài khoản đáng ngờ. Ngân hàng này cũng là thành viên của Mạng lưới Thông tin phòng chống gian lận, nơi các ngân hàng chia sẻ dữ liệu, phối hợp phát hiện và ngăn chặn các hành vi gian lận tài chính.

Theo giới chuyên môn, tăng cường các lớp phòng vệ cho người dân và tổ chức tài chính không chỉ là nhiệm vụ của từng ngân hàng mà còn là ưu tiên chiến lược quốc gia. Trong bối cảnh đó, Công ước Liên Hợp Quốc về phòng, chống tội phạm mạng – “Công ước Hà Nội”, tổ chức ngày 25–26/10/2025, mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây là công cụ pháp lý hình sự quốc tế đầu tiên nhằm thúc đẩy hợp tác toàn cầu trong điều tra, chia sẻ dữ liệu và hỗ trợ kỹ thuật về an ninh mạng.

Các chuyên gia nhận định, khi Công ước được phê chuẩn và đi vào thực thi, Việt Nam có thể chuyển vai trò “chủ nhà” thành năng lực điều phối thực tế, hoàn thiện khung pháp lý và tăng cường hợp tác liên ngành. Điều này không chỉ góp phần củng cố an toàn hệ thống tài chính – ngân hàng, mà còn giúp xây dựng môi trường số an toàn, minh bạch hơn cho người dân và doanh nghiệp.