Tại tọa đàm “Tài sản mã hóa từ vùng xám đến thí điểm: Giải pháp đảm bảo minh bạch, an toàn, hiệu quả”, các chuyên gia và nhà quản lý đều nhận định rằng việc ban hành Nghị quyết số 05 của Chính phủ đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng, đưa Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới của nền kinh tế số, nơi tài sản số và công nghệ blockchain trở thành động lực tăng trưởng chủ đạo.
Thị trường tài sản mã hóa Việt Nam đang có nhiều cơ hội bứt phá
Ông Tô Trần Hòa - Phó Trưởng ban Phát triển thị trường Chứng khoán (Ủy ban Chứng khoán Nhà nước) cho biết với tinh thần chỉ đạo của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp chặt chẽ để xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị quyết số 05 - văn bản có dung lượng ngắn nhưng mở ra khối lượng công việc triển khai rất lớn phía sau.
Ngay sau khi nghị quyết được ban hành, Bộ Tài chính đã chủ động xây dựng kế hoạch triển khai chi tiết, bao gồm quy trình tiếp nhận, xử lý hồ sơ và giám sát thị trường tài sản mã hóa.
Đây là lĩnh vực hoàn toàn mới, đòi hỏi sự thận trọng, minh bạch và phối hợp liên ngành. Cùng với đó, Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán đã làm việc với Ngân hàng Nhà nước và Bộ Công an để lấy ý kiến, chuẩn bị phương án cấp phép, giám sát hoạt động.
 |
| Ông Tô Trần Hòa - Phó Trưởng ban Phát triển thị trường Chứng khoán (Ủy ban Chứng khoán Nhà nước) phát biểu tại toạ đàm. |
Song song, các quy định về thuế và kế toán cho tài sản mã hóa cũng đang được hoàn thiện, áp dụng cho tổ chức phát hành, đơn vị cung cấp dịch vụ và nhà đầu tư.
Theo ông Hòa, thị trường tài sản mã hóa Việt Nam đang có nhiều cơ hội bứt phá, không chỉ về đầu tư mà còn ở khía cạnh công nghệ và nhân lực. “Rất nhiều kỹ sư Việt Nam đang giữ vị trí chủ chốt tại các công ty blockchain, sàn giao dịch quốc tế. Khi khuôn khổ pháp lý được định hình, đây sẽ là nguồn lực quý giá có thể thu hút trở về để cùng Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam xây dựng hạ tầng blockchain quốc gia”, ông nói.
Ông cũng kỳ vọng khi những doanh nghiệp đầu tiên được cấp phép, Việt Nam sẽ có bức tranh tổng thể rõ ràng hơn về thị trường, đồng thời kích hoạt dòng vốn chất lượng cao từ trong và ngoài nước, đặc biệt là từ cộng đồng kỹ sư công nghệ Việt đang làm việc ở nước ngoài.
Theo chuyên gia Kinh tế - Tài chính Nguyễn Trí Hiếu, Nghị quyết 05 là “bước tiến lịch sử” trong cơ chế quản lý tài chính của Việt Nam khi lần đầu tiên cơ quan quản lý nhà nước thừa nhận và khung hóa pháp lý cho thị trường tài sản mã hóa. Ông cho rằng văn bản này mở ra nhiều cơ hội đầu tư và phát triển mới cho nền kinh tế số.
Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình, nơi mã hóa tài sản, đặc biệt là bất động sản, có thể trở thành kênh huy động vốn hiệu quả, giúp doanh nghiệp giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng.
Khi dự án được pháp lý hóa, chủ đầu tư có thể phát hành tài sản số ra công chúng, thu hút vốn trực tiếp thay vì vay trung - dài hạn. Cơ chế này giúp ngân hàng giảm rủi ro thanh khoản, doanh nghiệp chủ động dòng vốn, còn nhà đầu tư có thêm lựa chọn sinh lời minh bạch.
Cùng với đó, việc công nhận tài sản mã hóa cũng mở cánh cửa thu hút vốn đầu tư nước ngoài, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản giá trị cao. Ông Hiếu nhấn mạnh.
Việc xây dựng sàn giao dịch tài sản mã hóa cũng sẽ góp phần thúc đẩy công nghệ tài chính, nâng cao năng lực an ninh mạng và quản trị rủi ro trong hệ thống ngân hàng, tài chính.
“Điểm rơi vàng” của thị trường tài sản số Việt Nam
Tại hội thảo, TS.Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, cung cấp thêm bức tranh toàn cảnh: Việt Nam hiện có khoảng 21 triệu nhà đầu tư tài sản mã hóa, với doanh số giao dịch ước tính vượt 200 tỷ USD - con số khổng lồ so với quy mô nền kinh tế. Tuy nhiên, dòng tiền này vẫn chưa được quản lý và định hướng rõ ràng, trong khi Việt Nam cần tới 300 tỷ USD mỗi năm cho đầu tư phát triển.
“Rủi ro mất tiền và thiếu cơ chế bảo vệ khiến không ít nhà đầu tư trắng tay mà không biết kêu ai. Trong khi đó, nguồn thuế từ giao dịch lại chảy ra nước ngoài, còn Việt Nam gánh rủi ro quản lý”, ông nói. Chính vì vậy, Nghị quyết 05 ra đời đúng “điểm rơi vàng” – vừa đảm bảo an toàn cho hàng chục triệu nhà đầu tư, vừa giúp Nhà nước huy động nguồn lực tài chính khổng lồ.
Việc đưa tài sản mã hóa vào khuôn khổ pháp lý được kỳ vọng mang lại ba lợi ích chiến lược: Tận dụng lợi thế công nghệ, giúp Việt Nam trở thành quốc gia tiên phong về công nghệ tài chính (Fintech), thúc đẩy đổi mới và phát triển các nền tảng giao dịch trong nước.
 |
| TS.Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV phát biểu tại toạ đàm. |
Theo ông Lực, triết lý cốt lõi của Nghị quyết là “quản lý để phát triển, chứ không phải để ngăn cấm”. Việt Nam chọn hướng kiến tạo và kiểm soát rủi ro, tập trung vào tài sản mã hóa (tokenized asset) – một phần của tài sản số, thay vì điều chỉnh chứng khoán hay tiền kỹ thuật số do Ngân hàng Trung ương phát hành. Theo đó, Bộ Tài chính sẽ phụ trách quản lý tài sản mã hóa, còn Ngân hàng Nhà nước chịu trách nhiệm với tiền số pháp định.
Ông Lực nhấn mạnh, để Nghị quyết phát huy hiệu quả, cần triển khai đồng bộ phân loại tài sản theo chuẩn quốc tế, xây dựng chính sách thuế linh hoạt, đảm bảo quy định cấp phép và vốn điều lệ minh bạch, đồng thời thiết lập cơ chế quản lý liên ngành về rửa tiền, an ninh mạng, sở hữu trí tuệ và phòng chống tài trợ khủng bố.
Ngoài khung pháp lý, nâng cao hiểu biết tài chính là điều kiện tiên quyết bởi dù có hơn 20 triệu người tham gia, phần lớn nhà đầu tư Việt Nam vẫn đầu tư theo phong trào. Do đó, cần sớm đưa giáo dục tài chính và kiến thức tài sản số vào chương trình học phổ thông và đại học”, ông Lực đề xuất.
Theo ông, nếu triển khai đúng hướng, tài sản mã hóa sẽ là cây cầu vững chắc nối giữa cơ hội đầu tư và an toàn tài chính. Tuy nhiên, cần hiểu rằng, cầu phải đủ rộng để đón dòng vốn lớn, nhưng cũng cần lan can đủ cao và biển báo rõ ràng - tức là có quy định phân loại, thuế và cấp phép minh bạch.
Ông Phan Đức Trung - Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam, cũng nhận định: “Thực tế, Việt Nam đi sau nhiều quốc gia trong việc xây dựng hành lang pháp lý, nhưng chúng ta đang đi rất nhanh”.
 |
| Ông Phan Đức Trung - Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam phát biểu tại toạ đàm. |
Theo ông, Nghị quyết 05 đã mở ra chương mới cho thị trường, lần đầu tiên tài sản mã hóa được định danh và thí điểm hợp pháp. Đây là bước đi nền tảng, thể hiện tư duy tiên phong và thực tiễn của Chính phủ khi nắm bắt xu thế kinh tế số, đồng thời bảo vệ lợi ích quốc gia và nhà đầu tư.
“Nếu giữ được tốc độ và sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan như Ngân hàng Nhà nước, Ủy ban Chứng khoán, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính… chỉ trong 2–3 năm tới, Việt Nam hoàn toàn có thể hình thành khung pháp lý tương thích quốc tế, đủ sức bảo vệ nhà đầu tư và thúc đẩy đổi mới sáng tạo”, ông Trung khẳng định.
Từ “vùng xám” đến khuôn khổ thí điểm chính thức, Việt Nam đang bước đi mạnh mẽ và bài bản. Nghị quyết 05 không chỉ mở cánh cửa cho nguồn vốn và công nghệ mới, mà còn đặt nền móng để Việt Nam khẳng định vị thế trong bản đồ tài chính số toàn cầu - nơi minh bạch, an toàn và sáng tạo cùng song hành.
Thu Hương
Bình luận