Theo Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030, ngành du lịch phải “phát triển bền vững và bao trùm trên nền tảng tăng trưởng xanh”, đồng thời “đẩy mạnh ứng dụng những thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0”. Tinh thần này tiếp tục được nhấn mạnh trong Công điện số 34/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về thúc đẩy phát triển du lịch, trong đó nêu rõ yêu cầu đẩy nhanh chuyển đổi số và chuyển đổi xanh để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số.

Ảnh minh hoạ.

Tại Chương trình Đại hội đồng Tổ chức Xúc tiến Du lịch các Thành phố toàn cầu lần thứ 12 (TPO 2025) và Diễn đàn Du lịch cấp cao trong khuôn khổ Hội chợ Du lịch Quốc tế TP.HCM - ITE HCMC 2025, chủ đề “Định hình tương lai ngành du lịch: Hướng tới chuyển đổi số và chuyển đổi xanh” tiếp tục thu hút sự quan tâm lớn của lãnh đạo, chuyên gia và doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Phát biểu tại diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính nhấn mạnh, trong kỷ nguyên số và phát triển bền vững, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh không phải hai con đường tách biệt mà là “chìa khóa vàng”, “hai trụ cột chiến lược” cùng tạo nên sức mạnh tổng hợp cho sự phát triển du lịch hiện đại, nhân văn và mang bản sắc Việt. 

Cùng quan điểm, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng khẳng định, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh trong du lịch là chiến lược hành động tất yếu của mọi quốc gia, trong đó có Việt Nam. 

Thực tế thời gian qua, nhiều địa phương, doanh nghiệp và điểm đến du lịch trong nước đã chủ động ứng dụng công nghệ số và công nghệ xanh trong quản lý, kinh doanh. Các mô hình du lịch thông minh, tour du lịch xanh, khách sạn thông minh hay những doanh nghiệp đạt chứng nhận bền vững ngày càng phổ biến. Những chiến dịch giảm rác thải nhựa, hỗ trợ doanh nghiệp số hóa quản lý, quảng bá du lịch cũng được triển khai trên diện rộng.

Tuy nhiên, theo Chủ tịch Liên Chi hội Du lịch Xanh Việt Nam Phùng Quang Thắng, việc thúc đẩy hai quá trình này vẫn đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là chi phí đầu tư ban đầu cho công nghệ và hạ tầng. Ông cho rằng, Nhà nước cần đóng vai trò định hướng và tạo cơ chế khuyến khích, nhưng doanh nghiệp mới là lực lượng tiên phong, cùng với sự hưởng ứng của cộng đồng địa phương để tạo sức lan tỏa.

Bên cạnh đó, cần chính sách ưu đãi về thuế, vốn và các chương trình vận động doanh nghiệp tham gia mạnh mẽ hơn, qua đó tạo thị trường lớn cho vật liệu xanh, giúp giảm chi phí đầu tư và nâng cao năng lực cạnh tranh. Theo ông Thắng, chuyển đổi xanh không chỉ dừng ở bảo vệ môi trường mà còn phải gắn với bảo tồn giá trị văn hóa và mang lại lợi ích cho cộng đồng.

Ở góc độ quản lý, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Phạm Văn Thủy cho biết, ngành đang xây dựng nền tảng số dùng chung để doanh nghiệp có thể khai thác dữ liệu phục vụ xúc tiến quảng bá, trong khi du khách dễ dàng tiếp cận thông tin chính thống về điểm đến Việt Nam. Song song đó, Việt Nam cũng sở hữu tiềm năng lớn để phát triển du lịch xanh, với nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú và bản sắc văn hóa đa dạng.

Phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn Du lịch cấp cao, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính khẳng định cần chuyển đổi mô hình tăng trưởng, lấy chuyển đổi số làm động lực nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm du khách, còn chuyển đổi xanh là nền tảng để xây dựng ngành du lịch hài hòa với thiên nhiên, có trách nhiệm với môi trường và cộng đồng.

Phó Thủ tướng cũng đề xuất một loạt định hướng lớn, gồm: hoàn thiện thể chế, đổi mới tư duy từ “tăng trưởng bằng mọi giá” sang “phát triển bền vững”; tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực chuyển đổi số - xanh; xây dựng bộ nguyên tắc du lịch số và du lịch xanh; đẩy mạnh liên kết vùng, liên kết ngành để hình thành sản phẩm đặc trưng, độc đáo; đồng thời đầu tư vào nguồn nhân lực và cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp phát triển các mô hình kinh doanh du lịch hiệu quả, ưu tiên các sáng kiến du lịch số - du lịch xanh.

Lệ Thanh