Công ty Hailanyun mới đây đã triển khai các khoang máy chủ dưới biển ven bờ Thượng Hải, với kế hoạch thương mại hóa mô hình này trong vòng 3 năm tới. Điểm nổi bật của công trình là tận dụng nước biển để làm mát, thay vì sử dụng hàng nghìn mét khối nước ngọt như các trung tâm trên cạn. Hệ thống bơm nước biển qua bộ tản nhiệt, đưa nhiệt ra đại dương.
Theo tính toán, phương pháp này tiết kiệm đến 30% điện năng so với trung tâm dữ liệu truyền thống và giảm đáng kể chi phí vận hành. Hệ thống còn kết nối trực tiếp với trang trại điện gió ngoài khơi, cung cấp 97% năng lượng hoạt động, tạo ra một trong những trung tâm dữ liệu "xanh" hiếm hoi với gần như không phát thải carbon.
![]() |
Mặc dù mới trong giai đoạn đầu, Hailanyun cho biết cụm này có khả năng huấn luyện mô hình ngôn ngữ lớn như GPT-3.5 chỉ trong một ngày. Nếu mở rộng theo kế hoạch, điều này có thể biến Thượng Hải thành một trong những trung tâm AI hàng đầu thế giới.
So với Microsoft từng thử nghiệm Project Natick ngoài khơi Scotland nhưng dừng lại ở quy mô nghiên cứu, Trung Quốc đã chuyển sang giai đoạn thương mại hóa với tốc độ nhanh chóng, thể hiện quyết tâm phát triển hạ tầng công nghệ phục vụ mục tiêu AI.
Tuy nhiên, dự án cũng đối mặt với những lo ngại. Các chuyên gia môi trường cảnh báo về tác động tiềm ẩn lên hệ sinh thái biển, đặc biệt khi nhiệt độ đại dương toàn cầu đang tăng kỷ lục. Các nhà khoa học Mỹ còn đặt vấn đề về an ninh, khi hệ thống có thể bị ảnh hưởng bởi tác động âm thanh hoặc rung chấn dưới biển.
Phía Trung Quốc khẳng định mức nhiệt thải chỉ làm tăng dưới 1°C và "không ảnh hưởng đáng kể đến môi trường". Với tổng vốn đầu tư ước tính hơn 200 triệu USD, Bắc Kinh có vẻ sẵn sàng chấp nhận rủi ro để dẫn đầu cuộc đua này.
Dự án trung tâm dữ liệu dưới nước không chỉ thể hiện bước tiến kỹ thuật mà còn phản ánh tham vọng lớn hơn: biến Trung Quốc thành cường quốc AI hàng đầu. Trong khi Mỹ tập trung phát triển mô hình nền tảng và phần mềm, Trung Quốc đang tìm cách chiếm ưu thế từ hạ tầng - yếu tố quyết định khả năng tính toán, lưu trữ và triển khai ứng dụng quy mô toàn cầu.
Các trung tâm dữ liệu dưới biển, kết hợp với mạng lưới điện tái tạo mở rộng, được kỳ vọng cung cấp nền tảng bền vững cho các mô hình AI thế hệ mới. Nếu thành công, Trung Quốc không chỉ giải quyết được bài toán năng lượng và môi trường - "điểm nghẽn" của ngành AI, mà còn tạo lợi thế chiến lược trong cạnh tranh công nghệ với Mỹ và phương Tây.
Bình luận