Từ quản lý rời rạc sang một khung pháp lý thống nhất

Một trong những thay đổi quan trọng nhất của Luật An ninh mạng 2025 là việc hợp nhất Luật An ninh mạng 2018 và Luật An toàn thông tin mạng 2015 thành một đạo luật thống nhất. Cách tiếp cận này nhằm khắc phục tình trạng chồng chéo trong thực thi, đồng thời tạo ra một nền tảng pháp lý xuyên suốt từ bảo vệ hệ thống thông tin, dữ liệu cho tới phòng, chống các hành vi xâm phạm an ninh quốc gia trên không gian mạng.

Luật mới tập trung quy định những nguyên tắc, nghĩa vụ và trách nhiệm cốt lõi thuộc thẩm quyền của Quốc hội, trong khi các tiêu chuẩn kỹ thuật và biện pháp triển khai cụ thể được giao cho Chính phủ hướng dẫn. Điều này cho phép chính sách linh hoạt hơn trước sự thay đổi nhanh của công nghệ, đặc biệt trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và các nền tảng xuyên biên giới ngày càng đóng vai trò trung tâm.

Bên cạnh đó, luật làm rõ vai trò quản lý nhà nước, xác định đầu mối chịu trách nhiệm chính về an ninh mạng, giảm phân tán và nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan chức năng.

Bảo vệ chủ quyền số, dữ liệu và con người trong kỷ nguyên số

Luật An ninh mạng nhấn mạnh quan điểm coi không gian mạng là một “lãnh thổ số”, nơi chủ quyền quốc gia cần được bảo vệ tương tự các lĩnh vực truyền thống. Các hệ thống thông tin quan trọng quốc gia, dữ liệu lớn của nhà nước và doanh nghiệp được đặt vào diện giám sát, phòng vệ chặt chẽ hơn trước các nguy cơ tấn công mạng và xâm nhập từ bên ngoài.

Đáng chú ý, luật mở rộng phạm vi bảo vệ đối với dữ liệu và người dùng, đặc biệt là các nhóm yếu thế như trẻ em, người cao tuổi và người gặp khó khăn trong nhận thức. Việc tăng cường kỹ năng an toàn số, hạn chế rủi ro lừa đảo và xâm hại trên môi trường mạng được xác định là một phần của chính sách an ninh mạng, chứ không chỉ là vấn đề xã hội.

Với doanh nghiệp, luật làm rõ trách nhiệm trong việc bảo vệ dữ liệu người dùng, bảo đảm an toàn hệ thống và phối hợp xử lý sự cố an ninh mạng. Song song với đó là định hướng thúc đẩy phát triển các sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng “Make in Vietnam”, góp phần nâng cao năng lực tự chủ công nghệ và bảo vệ hệ sinh thái số quốc gia.

Chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2026, Luật An ninh mạng được kỳ vọng sẽ trở thành trụ cột pháp lý cho quá trình chuyển đổi số, tạo nền tảng an toàn để kinh tế số và xã hội số Việt Nam phát triển bền vững.

Thu Uyên