Bài toán an ninh mạng trong quá trình chuyển đổi số ngành Ngân hàng

Trong bối cảnh chuyển đổi số bứt tốc, ngành Ngân hàng đạt nhiều thành tựu quan trọng song cũng đối mặt thách thức lớn về an ninh mạng, lừa đảo và tội phạm công nghệ cao.

14:03, 23/12/2025

Sáng 23/12, phát biểu tại hội thảo chuyên đề: “Bảo vệ an ninh tài chính quốc gia trong kỷ nguyên số”, ông Phan Thái Dũng - Phó Cục trưởng Công nghệ Thông tin, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) nhìn nhận trong thời gian qua, ngành Ngân hàng là một trong những ngành tiên phong trong công cuộc chuyển đổi số, đổi mới về công nghệ, dịch vụ và đã đạt được những kết quả quan trọng.

100% các TCTD đã xây dựng kế hoạch về an ninh, an toàn thông tin

Đầu tiên là chất lượng và tiện ích dịch vụ ngân hàng điện tử ngày càng được nâng cao. Các tổ chức tín dụng (TCTD), tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán (TGTT) đã ứng dụng các công nghệ nền tảng của CMCN 4.0 như: Điện toán đám mây, Trí tuệ nhân tạo, Tự động hóa bằng robot, Big Data vào hỗ trợ các hoạt động quản trị ngân hàng, phân tích dữ liệu, chăm sóc tư vấn khách hàng mang lại kết quả vượt trội. 

Thông qua triển khai các kênh giao dịch hiện đại đã cho khách hàng những trải nghiệm hoàn toàn mới, có thể sử dụng dịch vụ được dễ dàng, thuận tiện và đáp ứng yêu cầu giao dịch 24/7.

Bên cạnh đó, chất lượng và giá trị giao dịch qua thanh toán điện tử tăng trưởng vượt bậc. Nhiều ngân hàng đạt tỷ lệ trên 95% giao dịch thực hiện trên kênh số. Hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử xử lý bình quân hơn 41 triệu giao dịch/ngày. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng xử lý giá trị giao dịch thanh toán bình quân hơn 1,55 triệu tỷ đồng/ngày.

Ông Phan Thái Dũng - Phó Cục trưởng Công nghệ Thông tin, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) phát biểu tại Hội thảo.

Đồng thời, công nghệ ngân hàng được đầu tư đổi mới đồng bộ theo thông lệ quốc tế. Song song với các hoạt động nêu trên, ngành Ngân hàng đã chú trọng đến công tác an ninh, an toàn hệ thống thông tin để bảo đảm phát triển bền vững và được thể hiện ở một số kết quả như: NHNN đã ban hành được một hệ thống các văn bản chính sách về công tác bảo đảm an ninh, an toàn thông tin tiệm cận với các tiêu chuẩn, thông lệ quốc tế, đồng thời đã tổ chức đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện của các đơn vị trong ngành.

100% các TCTD đã xây dựng chiến lược/kế hoạch và quy định nội bộ về an ninh, an toàn thông tin, cũng như đầu tư, trang bị các giải pháp kỹ thuật bảo đảm an ninh, an toàn hoạt động của các hệ thống CNTT.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của NHNN, sự phối hợp, hỗ trợ hiệu quả từ các Bộ ngành và triển khai đồng bộ của các TCTD, TGTT, công tác bảo đảm an ninh, an toàn thông tin của ngành Ngân hàng về cơ bản được thực hiện nghiêm túc, bảo đảm hoạt động an toàn, ổn định của hệ thống ngân hàng.

Tình trạng lừa đảo trên không gian mạng diễn biến phức tạp

Tuy nhiên, trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, môi trường an ninh mạng toàn cầu ngày càng phức tạp, ông Dũng cho rằng công tác bảo đảm an ninh, an toàn thông tin đang đối mặt với nhiều rủi ro, thách thức mới.

Trên phạm vi toàn cầu, các nhóm tội phạm mạng có tổ chức gia tăng các cuộc tấn công có chủ đích nhằm vào hệ thống tài chính – ngân hàng, với nhiều hình thức như phát tán mã độc, mã hóa dữ liệu đòi tiền chuộc, cài cắm phần mềm gián điệp, đánh cắp thông tin hoặc chiếm quyền kiểm soát hệ thống. 

Tin tặc liên tục khai thác lỗ hổng hạ tầng CNTT, phát triển kỹ thuật tấn công ngày càng tinh vi; việc mua bán công cụ tấn công mạng trên các thị trường ngầm tiếp tục làm gia tăng rủi ro an ninh thông tin.

Bên cạnh đó, nguy cơ an ninh, an toàn thông tin từ chuỗi cung ứng và bên thứ ba (bao gồm các nhà cung cấp giải pháp, dịch vụ CNTT và các đối tác có kết nối hệ thống) ngày càng được ghi nhận là một thách thức cần được quản lý chặt chẽ, nhằm phòng ngừa khả năng bị lợi dụng làm điểm trung chuyển hoặc bàn đạp tấn công.

Toàn cảnh hội thảo. 

Đặc biệt, tình trạng lừa đảo trên không gian mạng nhằm chiếm đoạt tài sản của khách hàng diễn biến phức tạp, đặt ra yêu cầu phối hợp đồng bộ giữa cơ quan quản lý, tổ chức tín dụng, trung gian thanh toán và người sử dụng.

Đại diện NHNN kết luận, công tác bảo đảm an ninh mạng, phòng chống tội phạm công nghệ cao trong lĩnh vực hoạt động ngân hàng là một nhiệm vụ trọng tâm, hết sức quan trọng đối với ngành Ngân hàng. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện nay, tấn công mạng đang trở thành vấn đề an ninh phi truyền thống mang tính toàn cầu, là mối quan tâm chung của các quốc gia trên thế giới. 

Do đó, để phòng chống hiệu quả các mối đe dọa từ tội phạm công nghệ cao trong lĩnh vực hoạt động ngân hàng, rất cần sự phối hợp, hỗ trợ tích cực của Bộ Công an, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia và các tổ chức, chuyên gia an ninh mạng trong và ngoài nước.

Thu Hương 

Bình luận