An ninh tài chính quốc gia trong kỷ nguyên số: Bài toán bảo vệ “huyết mạch” nền kinh tế

Phát biểu khai mạc Hội thảo “Bảo vệ an ninh tài chính quốc gia trong kỷ nguyên số” tổ chức ngày 23/12/2025 tại Hà Nội, Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, nhấn mạnh yêu cầu phát triển tài chính số phải luôn song hành với bảo đảm an ninh, an toàn.

15:07, 23/12/2025

An ninh tài chính số - nền tảng của niềm tin và sự ổn định thị trường

Trung tướng Nguyễn Minh Chính - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia phát biểu tại Hội thảo.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Trung tướng Nguyễn Minh Chính - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia nhấn mạnh, chuyển đổi số đang tác động mạnh mẽ đến mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội, trong đó tài chính - ngân hàng giữ vai trò “huyết mạch” của nền kinh tế và cũng là lĩnh vực chịu tác động sớm, nhanh và sâu sắc nhất của công nghệ số. Sự phát triển của ngân hàng số, thanh toán số, tài chính số và thị trường tài sản số đã và đang mở ra nhiều cơ hội mới cho đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng dịch vụ và mở rộng khả năng tiếp cận tài chính cho người dân, doanh nghiệp.

Tuy nhiên, theo Trung tướng Nguyễn Minh Chính, cùng với cơ hội là những thách thức ngày càng hiện hữu về an ninh mạng và an toàn thông tin. Các hình thức lừa đảo, gian lận công nghệ cao không chỉ gia tăng về số lượng mà còn ngày càng tinh vi, phức tạp, có yếu tố xuyên biên giới, trực tiếp đe dọa niềm tin của người dân, sự ổn định của thị trường tài chính và an ninh, an toàn của nền kinh tế quốc gia. Trong bối cảnh đó, yêu cầu “phát triển phải đi đôi với bảo đảm an ninh, an toàn” không còn là khẩu hiệu, mà trở thành điều kiện tiên quyết của tài chính số.

Từ góc độ chính sách, Trung tướng Nguyễn Minh Chính khẳng định, Đảng và Nhà nước đã có định hướng rõ ràng cho nhiệm vụ này. Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị nhấn mạnh yêu cầu phát triển nhanh, bền vững gắn với bảo đảm an ninh, an toàn không gian mạng, coi đây là nền tảng để xây dựng niềm tin số và chủ quyền số quốc gia. Việc Quốc hội thông qua Luật An ninh mạng năm 2025 tiếp tục tạo lập khuôn khổ pháp lý thống nhất, đồng bộ cho công tác bảo vệ an ninh, an toàn không gian mạng, trong đó có lĩnh vực tài chính - ngân hàng.

Tuy nhiên, theo ông, thách thức lớn hiện nay nằm ở khoảng cách giữa chủ trương, chính sách và thực tiễn triển khai. Vấn đề đặt ra không chỉ là có luật hay có công nghệ, mà là làm thế nào để các chủ thể cùng đồng hành, chia sẻ trách nhiệm và hình thành cơ chế phối hợp hiệu quả giữa cơ quan quản lý nhà nước, lực lượng chức năng, hệ thống ngân hàng - tài chính, doanh nghiệp công nghệ và cộng đồng người sử dụng dịch vụ số.

Hệ thống tài chính - ngân hàng: "Miếng mồi" hấp dẫn của tội phạm mạng

Thượng tá Triệu Mạnh Tùng - Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao - Bộ Công an.

Làm rõ thêm những thách thức từ thực tiễn, Thượng tá Triệu Mạnh Tùng - Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao - Bộ Công an cho biết, bảo vệ an ninh tài chính quốc gia là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của lực lượng an ninh mạng trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ. Các hệ thống thông tin của ngành tài chính, ngân hàng luôn được xếp ở mức độ bảo vệ cao nhất, song đồng thời cũng là “miếng mồi” đặc biệt hấp dẫn của tội phạm mạng. Mục tiêu của các cuộc tấn công không chỉ là chiếm đoạt bí mật nhà nước, bí mật của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, mà còn nhằm kiểm soát hệ thống để chiếm đoạt tài sản từ các tài khoản ngân hàng hoặc phá hoại dữ liệu.

Theo Thượng tá Triệu Mạnh Tùng, các hành vi xâm phạm an ninh, an toàn hệ thống thông tin đang gia tăng với nhiều thủ đoạn mới, tinh vi và phức tạp. Những hệ thống liên quan trực tiếp đến hoạt động thanh toán và vận hành của hệ thống tài chính quốc gia nếu bị lợi dụng sẽ gây ra những hệ lụy nghiêm trọng, không chỉ về kinh tế mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới an ninh quốc gia. Chính vì vậy, bảo vệ an ninh tài chính không thể là nhiệm vụ riêng lẻ của bất kỳ cơ quan hay tổ chức nào.

Từ thực tiễn công tác, Thượng tá Triệu Mạnh Tùng nhấn mạnh yêu cầu phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng chức năng với các ngân hàng, doanh nghiệp tài chính và doanh nghiệp công nghệ. Các hội thảo chuyên đề như hội thảo lần này có vai trò quan trọng trong việc nhận diện nguy cơ, chia sẻ kinh nghiệm, đồng thời đề xuất các giải pháp phối hợp nhằm bảo đảm an toàn cho hệ thống tài chính  ngân hàng Việt Nam, cũng như duy trì khả năng kết nối an toàn với hệ thống tài chính quốc tế.

Một điểm nhấn đáng chú ý được Thượng tá Triệu Mạnh Tùng đề cập là việc Việt Nam vừa tổ chức thành công lễ ký Công ước của Liên hợp quốc về phòng, chống tội phạm công nghệ cao với sự tham gia của 119 quốc gia và tổ chức quốc tế, trong đó có 72 quốc gia ký kết ngay tại Hà Nội. Đây là dấu mốc quan trọng, thể hiện vai trò và trách nhiệm của Việt Nam trong hợp tác quốc tế về phòng, chống tội phạm mạng, đồng thời đặt ra những yêu cầu mới đối với công tác bảo vệ an ninh tài chính trong nước.

Theo ông, việc tham gia Công ước đòi hỏi trách nhiệm lưu trữ, cung cấp thông tin, dữ liệu điện tử và truy vết các hành vi xâm phạm hệ thống thông tin theo yêu cầu hợp tác quốc tế. Trong thực tế, nhiều dữ liệu liên quan đến các vụ việc xuyên biên giới có thể được lưu trữ trong hệ thống của các ngân hàng và tổ chức tài chính tại Việt Nam, đòi hỏi yêu cầu bảo vệ và quản lý ở mức độ cao hơn, chặt chẽ hơn.

Bên cạnh đó, Luật An ninh mạng sửa đổi, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/7/2026, cũng bổ sung nhiều quy định quan trọng liên quan đến đầu tư, vận hành và bảo đảm an toàn cho các hệ thống thông tin, trong đó có yêu cầu dành tỷ lệ kinh phí nhất định cho công tác bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống số. Theo Thượng tá Triệu Mạnh Tùng, đây không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là cơ hội để các cơ quan, doanh nghiệp tăng cường năng lực phòng vệ, nâng cao mức độ an toàn của hạ tầng số quốc gia.

Bảo vệ an ninh tài chính quốc gia trong kỷ nguyên số là một nhiệm vụ tổng thể, lâu dài, đòi hỏi sự phối hợp thực chất và liên tục giữa Nhà nước, lực lượng chức năng, hệ thống tài chính - ngân hàng, doanh nghiệp công nghệ và cộng đồng người sử dụng dịch vụ số, nhằm giữ vững niềm tin, bảo đảm ổn định và phát triển bền vững cho nền kinh tế số Việt Nam.

Thu Uyên

Bình luận

Tin bài khác

Khi gian lận chạy nhanh hơn con người: Vì sao AI vẫn cần chuyên gia tài chính?
08:48, 24/12/2025

Khi gian lận chạy nhanh hơn con người: Vì sao AI vẫn cần chuyên gia tài chính?

Trong kỷ nguyên giao dịch số tốc độ cao, hệ thống tài chính - ngân hàng phải đối mặt với rủi ro ngày càng lớn từ các hình thức gian lận tinh vi. Theo ông Vũ Ngọc Sơn, các cơ chế kiểm soát truyền thống dựa trên quy tắc cứng đang dần bộc lộ giới hạn. AI và Big Data là công cụ cần thiết, nhưng chỉ phát huy hiệu quả khi có sự dẫn dắt của chuyên gia tài chính và quản trị rủi ro.

Xem thêm