![]() |
| Ảnh minh họa |
Theo thống kê, hơn 80% trẻ 12-13 tuổi và tới 93% trẻ 14-15 tuổi ở Việt Nam sử dụng Internet hàng ngày, dành trung bình 3-4 giờ cho các nền tảng như Zalo, Facebook, TikTok hay YouTube. Càng dành nhiều thời gian trực tuyến, trẻ càng dễ đối mặt với rủi ro bị đánh cắp thông tin cá nhân, lừa đảo, quấy rối, nghiện game online hay tiếp xúc với nội dung độc hại, tin giả và các “thử thách nguy hiểm”.
Số liệu từ Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) cho thấy, năm 2024 ghi nhận 381 vụ xâm hại trẻ em qua mạng, chủ yếu dưới hình thức dụ dỗ, thao túng tâm lý, tống tiền bằng hình ảnh, buôn bán người hoặc lừa đảo “bắt cóc trực tuyến”. Cơ quan chức năng cũng đã gỡ hơn 7.200 đường dẫn độc hại, chặn 177.000 trang web xấu và xử lý 347 nhóm mạng xã hội với hơn nửa triệu thành viên. Những con số này cho thấy, cùng với cơ hội mở rộng tri thức, thế giới mạng cũng đang trở thành “mặt trận” đầy hiểm nguy.
Trong bức tranh đó, gia đình chính là “vắc-xin” đầu tiên giúp trẻ tự bảo vệ. Cha mẹ cần tìm hiểu các nền tảng, ứng dụng và trò chơi con yêu thích, thường xuyên trò chuyện, hướng dẫn con về an toàn mạng - từ việc không tiết lộ thông tin cá nhân, không trò chuyện với người lạ đến việc báo ngay khi gặp dấu hiệu bất thường. Thay vì cấm đoán, cha mẹ nên trở thành “bạn đồng hành kỹ thuật số”, cùng con nhận diện rủi ro, trang bị kỹ năng phòng tránh các chiêu thức lừa đảo trực tuyến.
Trường học cũng đóng vai trò then chốt. Việc tích hợp nội dung giáo dục an toàn mạng vào tiết sinh hoạt, ngoại khóa hoặc mời chuyên gia chia sẻ kỹ năng số giúp học sinh hiểu rõ hơn về hành vi ứng xử, đạo đức và trách nhiệm trên không gian mạng. Xây dựng văn hóa mạng học đường lành mạnh là bước nền cho thế hệ công dân số vững vàng.
Bảo vệ trẻ em trên không gian mạng cần nỗ lực đồng bộ từ gia đình, nhà trường, xã hội và cơ quan quản lý. Bên cạnh việc triển khai hiệu quả Bộ Quy tắc ứng xử về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng (ban hành theo Quyết định số 88/QĐ-BTTTT ngày 21-1-2025), các cơ quan, tổ chức cần tăng cường phối hợp liên ngành, xử lý nghiêm vi phạm, đồng thời tận dụng chính mạng xã hội để lan tỏa thông điệp về an toàn thông tin.
Những mô hình như “Không một mình - Cùng nhau an toàn trực tuyến”, “Vaccine số” hay cuộc thi “Học sinh với an toàn thông tin” nên được mở rộng để trở thành sân chơi bổ ích, giúp trẻ rèn luyện kỹ năng số và nhận thức đúng đắn về văn hóa mạng.
Không gian mạng là môi trường học tập và sáng tạo không giới hạn, nhưng cũng chứa đựng nhiều thách thức. Khi gia đình - nhà trường - xã hội cùng chung tay xây dựng “lá chắn tri thức”, trẻ em sẽ được bảo vệ và trưởng thành trong thế giới số an toàn, lành mạnh, góp phần hình thành một thế hệ công dân số nhân văn, văn minh.
| Trân trọng cảm ơn các đối tác Vietinbank, PETROVIETNAM, EVN, MB Bank, Agribank, SSI, FPT, VPBank, Gelex, Vietnam Airlines, VIX, BIDV, VIETTEL, OKX, VNPT và Napas đã đồng hành cùng Lễ mở ký "Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng" – nơi cam kết được chuyển hóa thành hành động, vì một không gian mạng an toàn, phát triển và nhân văn. |
Đình Hiếu












Bình luận