Ngày 25-26/10 tới đây, tại Hà Nội sẽ diễn ra lễ mở ký Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng được gọi là "Công ước Hà Nội" với chủ đề “Chống tội phạm mạng - chia sẻ trách nhiệm - hướng tới tương lai”.

Công ước Hà Nội được khởi xướng từ năm 2020, trải qua nhiều vòng thương lượng và đàm phán phức tạp tại Liên Hợp Quốc. Đến tháng 12/2024, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc chính thức thông qua văn kiện này gồm 9 chương với 71 điều khoản, tập trung vào ba trụ cột chính: phòng ngừa, điều tra và truy tố tội phạm mạng.

Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua 'Công ước Hà Nội' về tội phạm mạng.

Việt Nam được lựa chọn là nước chủ nhà đăng cai tổ chức lễ mở ký, một sự kiện quốc tế quan trọng sẽ diễn ra từ ngày 25 đến 26/10/2025 tại Hà Nội. Thời gian ký Công ước sẽ kéo dài đến hết năm 2026, tạo điều kiện để các quốc gia trên thế giới tham gia, thể hiện cam kết và trách nhiệm chung trong cuộc chiến toàn cầu chống lại tội phạm mạng.

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, thủ đô Hà Nội gắn tên với một công ước đa phương toàn cầu. Điều này không chỉ mang giá trị biểu tượng lớn mà còn khẳng định vai trò của Việt Nam như một đối tác tin cậy, có trách nhiệm trong việc xây dựng và định hình các khuôn khổ pháp lý quốc tế về an ninh mạng.

Trong quá trình chuẩn bị và đàm phán, Việt Nam đã thể hiện sự chủ động và tích cực tham gia các tiến trình lớn của Liên Hợp Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực pháp lý quốc tế. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang cho biết, thời gian qua Việt Nam đã tham gia sâu vào các vòng thương lượng, đàm phán cũng như xử lý những vấn đề quan trọng. Việc đóng góp vào thành công của quá trình thương lượng “Công ước Hà Nội” về tội phạm mạng và việc đăng cai lễ mở ký lần này là minh chứng rõ nét cho vai trò tích cực và vị thế ngày càng được khẳng định của Việt Nam trong các tiến trình toàn cầu.

Từ đó cho thấy sự ghi nhận từ cộng đồng quốc tế đối với đóng góp của Việt Nam trong việc kiến tạo hành lang pháp lý toàn cầu chống tội phạm mạng. Đồng thời, việc đăng cai lễ mở ký còn chứng minh sự tin tưởng của Liên Hợp Quốc và các nước thành viên đối với năng lực tổ chức, vai trò kết nối và uy tín quốc tế ngày càng cao của Việt Nam.

Theo thống kê, trong năm qua, thiệt hại do tội phạm mạng gây ra ước tính lên tới 9,5 nghìn tỷ USD trên toàn cầu. Đây là con số báo động, phản ánh mức độ nguy hiểm ngày càng gia tăng của loại tội phạm này.

Riêng tại Việt Nam, các cơ quan chức năng ghi nhận hơn 4.000 sự cố liên quan đến tấn công mạng. Đáng chú ý, có tới 46% tổ chức trong nước đã từng bị tấn công, gây tổn hại nghiêm trọng tới hoạt động sản xuất, kinh doanh cũng như đời sống xã hội.

Trong bối cảnh đó, Công ước Hà Nội ra đời được coi là bước tiến quan trọng, tạo nên khung pháp lý hợp tác toàn cầu nhằm hỗ trợ đặc biệt cho các quốc gia đang phát triển. Đây là những quốc gia thường có mức độ tổn thương cao trước tội phạm mạng, do năng lực bảo vệ còn hạn chế. Công ước sẽ giúp nâng cao năng lực đối phó, đồng thời mở rộng hợp tác quốc tế để cùng chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và hỗ trợ kỹ thuật.

Đánh giá về vai trò của Công ước, Thiếu tướng Lê Xuân Minh - Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an nhấn mạnh: “Tình hình tội phạm mạng ở các quốc gia đang có chiều hướng gia tăng và sự liên kết phối hợp giữa các loại tội phạm trên không gian mạng rất chặt chẽ. Công ước được các nước ký kết và công nhận ở các quốc gia mở ra một hành lang pháp lý mới cho các quốc gia phối hợp và hợp tác với nhau. Trong việc điều tra và việc phối hợp trao đổi thông tin cùng nhau để chung tay chống tội phạm mạng”.

Công ước Hà Nội không chỉ là một văn kiện pháp lý, mà còn là nền tảng để thúc đẩy hợp tác thực chất giữa các quốc gia. Sự liên kết chặt chẽ của tội phạm mạng xuyên biên giới đòi hỏi một phản ứng tương xứng từ cộng đồng quốc tế, và Công ước Hà Nội chính là công cụ để các nước hành động đồng bộ và hiệu quả.

Các tổ chức uy tín như Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol) và Văn phòng Liên Hợp Quốc về chống ma túy và tội phạm (UNODC) đều nhấn mạnh rằng Công ước Hà Nội là một bước tiến lịch sử, giúp lấp đầy khoảng trống pháp lý trong hợp tác quốc tế chống tội phạm mạng. Đặc biệt, văn kiện này được xây dựng trên cơ sở cân bằng, vừa đảm bảo hiệu quả thực thi, vừa tôn trọng và không làm ảnh hưởng đến các quyền con người cơ bản.

Điều đó có nghĩa là Công ước sẽ giúp cộng đồng quốc tế phối hợp chặt chẽ trong điều tra, truy tố tội phạm mạng mà vẫn bảo vệ được các nguyên tắc nhân quyền. Đây là yếu tố quan trọng, tạo sự đồng thuận rộng rãi và củng cố niềm tin của các quốc gia khi tham gia ký kết.

Công ước Hà là nền tảng để định hình hợp tác quốc tế trong lĩnh vực an ninh mạng. Thông qua cơ chế phối hợp điều tra, chia sẻ thông tin và hỗ trợ kỹ thuật, các quốc gia – đặc biệt là những nước đang phát triển – có thể nâng cao năng lực ứng phó, thu hẹp khoảng cách công nghệ, hướng tới một không gian mạng công bằng và an toàn. Đây cũng là điều kiện tiên quyết để bảo đảm phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.

Lễ mở ký sắp diễn ra tại Hà Nội dự kiến thu hút sự tham gia của nhiều lãnh đạo cấp cao và đại diện các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc. Đây sẽ là diễn đàn quan trọng để cộng đồng quốc tế chia sẻ kinh nghiệm, đề ra kế hoạch hành động cụ thể và thể hiện cam kết chính trị mạnh mẽ trong cuộc chiến chống tội phạm mạng.

Với chủ đề “Chống tội phạm mạng - chia sẻ trách nhiệm - hướng tới tương lai”, Công ước Hà Nội mở ra một kỷ nguyên hợp tác toàn cầu mới, lấp đầy khoảng trống pháp lý và củng cố niềm tin giữa các quốc gia. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong nỗ lực chung tay xây dựng không gian mạng an toàn, phục vụ cho hòa bình và sự phát triển bền vững của nhân loại.