5G là yếu tố then chốt của nền kinh tế số Việt Nam

Chia sẻ thông tin tại Hội thảo "Phát triển kinh tế số trong kỷ nguyên mới" diễn ra ngày 25/11, bà Rita Mokbel - Chủ tịch Ericsson Việt Nam nhận định, trong thập kỷ qua, Việt Nam đã đặt nền móng cho nền kinh tế số thông qua hạ tầng kết nối, dịch vụ CNTT-TT và sớm ứng dụng công nghệ số. Hiện nay, chúng ta đang bước vào một giai đoạn đầy tham vọng hơn, được dẫn dắt bởi đổi mới sáng tạo với động lực từ 5G, trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán đám mây.

Theo bà Rita Mokbel, Việt Nam đã xác lập tầm nhìn trở thành nền kinh tế có thu nhập cao vào năm 2045, trong đó kinh tế số đóng góp 30% GDP vào năm 2030. Chính phủ giữ vai trò trọng yếu trong việc tháo gỡ rào cản và thúc đẩy nhanh quá trình phát triển hạ tầng, đồng thời đặt mục tiêu xây dựng 100 thành phố thông minh vào năm 2040. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Việt Nam sẽ tiếp tục khai thác sức mạnh của 5G nhằm triển khai Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia, tập trung vào ba trụ cột chiến lược: chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.

Bà Rita Mokbel - Chủ tịch Ericsson Việt Nam chia sẻ tại Hội thảo

Việc thương mại hóa 5G tại Việt Nam gần đây đã hiện thực hóa tầm nhìn của Chính phủ về việc tận dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo để thúc đẩy chuyển đổi số trong doanh nghiệp, đồng thời tăng tốc triển khai Công nghiệp 4.0 trên phạm vi toàn quốc. 5G được kỳ vọng sẽ tạo nên làn sóng phát triển kinh tế - xã hội toàn diện và bền vững tiếp theo cho Việt Nam. Điều này cũng mở ra cơ hội lớn để chúng tôi đồng hành cùng Chính phủ, các nhà mạng và cộng đồng doanh nghiệp trong việc kiến tạo thế hệ hạ tầng số mới, đồng thời khai mở những ứng dụng tiên tiến được thúc đẩy bởi sức mạnh vượt trội của 5G.

Với nhận định, 5G chính là là xương sống của quá trình số hóa nền kinh tế, đồng thời là động lực thúc đẩy tăng trưởng toàn diện, chuyển đổi số gần như trở thành “giải pháp vàng” để giải quyết những thách thức toàn cầu, giúp các quốc gia và doanh nghiệp khai phá tiềm năng tăng trưởng, đồng thời mang lại cho người dân nhiều cơ hội học tập, làm việc và kết nối xã hội, theo đại diện đến từ Ericsson Việt Nam, để phát triển kinh tế số một cách hiệu quả, Việt Nam cần đồng thời tập trung vào ba lĩnh vực: nâng cấp hạ tầng mạng cũ, mở rộng mạng cáp quang, và triển khai 5G. Ba yếu tố này có mối quan hệ chặt chẽ, bổ trợ lẫn nhau, tạo nên một hệ sinh thái số vững mạnh. Một chiến lược đa hướng, với thứ tự ưu tiên rõ ràng, chính là điều kiện tiên quyết để Việt Nam đạt được các mục tiêu kinh tế số vào năm 2030.

“5G là yếu tố then chốt của nền kinh tế số Việt Nam. Đây là nền tảng kết nối mọi thứ có thể kết nối - từ thiết bị đeo hằng ngày đến máy móc công nghiệp, từ drone giao hàng đến robot hậu cần. 5G cho phép các công nghệ như AI và điện toán đám mây được triển khai ở quy mô lớn trên một mạng kết nối an toàn, đáng tin cậy và luôn sẵn sàng, mở ra những khả năng mới cho cả người tiêu dùng lẫn doanh nghiệp” - bà Rita Mokbel nói.

Chia sẻ thông tin tại toạ đàm, ông Nguyễn Phong Nhã, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông, Bộ Khoa học và Công nghệ, cho hay, mạng viễn thông của Việt Nam, với công nghệ tiên tiến, tương đương các nước phát triển trên thế giới. Mạng 4G được phủ sóng tới trên 97% dân số, mạng 5G được phủ sóng rộng khắp; hệ thống cáp quang đến tận thôn, bản; bên cạnh đó, hệ thống cáp quang biển với 7 tuyến đang hoạt động cùng hệ thống trung tâm dữ liệu mạnh mẽ. Theo ông Nguyễn Phong Nhã, Việt Nam đã có một hạ tầng viễn thông hiện đại, bảo đảm đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp trong nước, doanh nghiệp nước ngoài và là tiền đề cho phát triển kinh tế số.

Ông Nguyễn Phong Nhã - Phó Cục trưởng Cục Viễn thông - Bộ Khoa học và Công nghệ

Giải bài toán nhân lực cho kinh tế số

Chia sẻ tại toạ đàm, ông Lê Xuân Sơn - Phó Tổng giám đốc Công ty Công nghệ thông tin - VNPT-IT, thành viên của Tập đoàn VNPT cho rằng, việc thực thi kinh tế số hiện giờ, quan trọng là vấn đề nhân lực, con  người. Theo ông Sơn, con người là yếu tố cực kỳ quan trọng, để thực thi, phát triển được kinh tế số, bên cạnh các yếu tố hạ tầng, công nghệ, không thể thiếu được con người.

Ông Lê Xuân Sơn - Phó Tổng giám đốc Công ty Công nghệ thông tin - VNPT-IT

Là một trong những tập đoàn công nghệ, viễn thông chủ lực của quốc gia - đồng hành xuyên suốt trong chiến lược chuyển đổi số của Việt Nam, VNPT có một góc nhìn xuyên suốt và toàn diện về hành trình này. Do đó, hạ tầng, thể chế hay nhân lực số - không chỉ là một lựa chọn mang tính học thuật, mà là một câu hỏi then chốt định hình chính sách quốc gia và ưu tiên hành động của các tập đoàn như VNPT.

Hạ tầng số là điều kiện cần - để kết nối, để lưu trữ, để vận hành; Thể chế số là khung xương - để công nghệ đi đúng hướng, đảm bảo an toàn, hợp pháp. Nhưng nếu không có nguồn nhân lực số - không có con người hiểu, ứng dụng, đổi mới và lan tỏa công nghệ - thì hạ tầng và thể chế sẽ không thể phát huy hiệu quả. Kinh tế số không chỉ là hạ tầng và quy định mà là một hệ sinh thái lấy con người làm trung tâm. Và để Việt Nam thực sự phát triển bền vững, chúng ta phải có một thế hệ công dân số - không chỉ biết dùng, mà còn biết tạo ra giá trị mới từ công nghệ.

Chia sẻ về vấn đề nhân lực cho phát triển kinh tế số, tiến sĩ Đồng Mạnh Cường - Trưởng Khoa Kinh doanh - Trường Đại học Anh Quốc Việt Nam đưa ra nhận định, trong quá trình Việt Nam chuyển mình sang một nền kinh tế số và kinh tế dựa trên công nghệ, khoảng trống nhân lực lớn nhất xuất hiện ở chính khu vực giao thoa giữa kinh doanh và công nghệ. Ông Cường cho rằng, Việt Nam hiện không chỉ thiếu kỹ sư công nghệ hay chuyên gia quản trị, mà đang thiếu những con người thực sự hiểu cả hai thế giới và có khả năng kết nối chúng để tạo ra giá trị kinh tế mới.

Trong lĩnh vực ra quyết định dựa trên dữ liệu và AI, nhiều lao động trẻ biết sử dụng công cụ nhưng còn thiếu tư duy phân tích và khả năng thiết kế các chiến lược dựa trên dữ liệu. Điều chúng ta cần không chỉ là những người biết “dùng AI”, mà là những người biết “ứng dụng AI trong mô hình kinh doanh”, biết đặt câu hỏi đúng và hiểu tác động của AI lên chuỗi giá trị của doanh nghiệp.

Ở khía cạnh quản trị dữ liệu, tình trạng thiếu nhân lực có chuyên môn về kiến trúc dữ liệu, bảo mật, tuân thủ và phân tích nâng cao khiến nhiều doanh nghiệp vẫn loay hoay giữa việc có rất nhiều dữ liệu nhưng lại không thể biến nó thành lợi thế cạnh tranh. Khoảng trống lớn nằm ở những vị trí kết nối - những người có thể dịch ngôn ngữ kỹ thuật của đội IT sang ngôn ngữ chiến lược của đội kinh doanh để giúp doanh nghiệp ra quyết định nhanh hơn và chính xác hơn.

Toàn cảnh Hội thảo Phát triển kinh tế số trong kỷ nguyên mới

Được biết, hội thảo với chủ đề “Phát triển kinh tế số trong kỷ nguyên mới” do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức nhằm nhìn lại hành trình phát triển kinh tế số Việt Nam thời gian vừa qua, cũng như phân tích những động lực mới, xu hướng thị trường và không gian phát triển mới cho các ngành kinh tế và doanh nghiệp. “Với sự tham gia của nhà hoạch định chính sách, các tổ chức, các doanh nghiệp trong nước và quốc tế, Hội thảo được kỳ vọng là kênh đối thoại giữa các cơ quan Nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp, kết nối cơ hội đầu tư kinh doanh; cũng như mang đến những gợi mở thiết thực và hữu ích cho cộng đồng nhà đầu tư và các bên liên quan” - ông Phạm Văn Hoành - Tổng biên tập Báo Tài chính kỳ vọng.

Phạm Lê