Lưới điện thông minh – đô thị an toàn – năng lượng bền vững

Hạ ngầm hóa lưới điện được tỉnh Quảng Ninh xác định là một trong những chủ trương trọng tâm, góp phần đảm bảo an toàn vận hành, nâng cao mỹ quan đô thị và chất lượng cung cấp điện. Với quyết tâm đó, thành phố Hạ Long đã trở thành địa phương đi đầu trong chỉnh trang hạ tầng đô thị, khi 99% tuyến phố chính đã được ngầm hóa hệ thống điện và cáp viễn thông.

Trong gói 13 công trình đầu tư xây dựng phục vụ mùa nắng nóng năm 2025, Công ty Điện lực Quảng Ninh (PC Quảng Ninh) tiếp tục khẳng định cam kết hiện đại hóa hạ tầng điện thông qua 3 dự án trọng điểm tại Hoành Bồ, Bãi Cháy và Hòn Gai. Các dự án tập trung vào chống quá tải trạm biến áp, cải tạo lưới điện và ngầm hóa đồng bộ hệ thống trung – hạ thế trên địa bàn thành phố.

Cụ thể, PC Quảng Ninh đã thực hiện hạ ngầm gần 1,7 km cáp trung thế 22 kV và hơn 5,5 km cáp hạ thế 0,4 kV; đồng thời nâng công suất 8 trạm biến áp và xây dựng mới 4 trạm khác. Những con số này không chỉ phản ánh nỗ lực kỹ thuật, mà còn thể hiện chiến lược đồng bộ hóa hạ tầng điện với hạ tầng số, hướng tới mô hình “lưới điện thông minh – đô thị an toàn – năng lượng bền vững.”

Hạng mục hạ ngầm tại Hạ Long, dù chỉ là một phần trong tổng thể các dự án chống quá tải của tỉnh, vẫn mang ý nghĩa chiến lược – khẳng định quyết tâm của PC Quảng Ninh trong việc chuyển đổi mô hình vận hành truyền thống sang hạ tầng điện số hóa, góp phần kiến tạo đô thị thông minh, hiện đại và an toàn năng lượng.

Những lợi ích từ “công trình ngầm” – Nền tảng an toàn cho đô thị số

Việc hạ ngầm lưới điện mang lại những giá trị vượt trội, không chỉ ở góc độ kỹ thuật mà còn tạo tác động đa chiều tới kinh tế – xã hội và môi trường đô thị. Đây là giải pháp quan trọng giúp đảm bảo an toàn năng lượng, tăng cường độ tin cậy cung cấp điện, đồng thời góp phần nâng cao mỹ quan đô thị và thu hút đầu tư phát triển bền vững.

Trước đây, hệ thống lưới điện trên không luôn tiềm ẩn nguy cơ sự cố do ảnh hưởng của thiên tai như gió bão, sét đánh hay va chạm giao thông. Với đặc thù địa hình “bên bờ sóng”, Quảng Ninh thường xuyên chịu tác động của thời tiết cực đoan. Do đó, việc hạ ngầm lưới điện là giải pháp tối ưu giúp bảo vệ hạ tầng điện, giảm thiểu thiệt hại, duy trì cung cấp điện liên tục, ổn định và an toàn – yếu tố then chốt để bảo đảm an ninh năng lượng và an toàn vận hành hạ tầng số của tỉnh.

Cáp ngầm cũng giúp rút ngắn đáng kể thời gian xử lý sự cố. Nếu như lưới điện trên cao phải mất nhiều ngày để dựng lại cột và kéo dây sau bão, thì với hệ thống ngầm, việc khắc phục chỉ cần thao tác trong tủ phân phối hoặc tủ RMU. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả vận hành mà còn góp phần hiện đại hóa công tác quản lý, tiến tới mô hình quản trị điện số hóa, giám sát từ xa.

Cáp ngầm giúp rút ngắn thời gian khắc phục sự cố, chuyển từ dựng cột kéo dây sang thao tác trong tủ RMU và tủ phân phối, từ đó tối ưu hóa quản lý và vận hành hệ thống điện.

Bên cạnh giá trị kỹ thuật, hạ ngầm còn giúp “dọn sạch rác trên không” – xóa bỏ hình ảnh dây điện, dây viễn thông chằng chịt, mang lại diện mạo khang trang, hiện đại cho các tuyến phố du lịch như Hạ Long, Anh Đào, Nguyễn Văn Cừ... Sự thay đổi này tạo ấn tượng thị giác tích cực, góp phần nâng cao chất lượng không gian đô thị, thúc đẩy hình ảnh thành phố du lịch thông minh, đáng sống.

Không chỉ dừng ở khía cạnh hạ tầng, các công trình ngầm còn tạo nền tảng cho chuyển đổi số trong quản lý năng lượng, gắn kết với hệ thống trạm biến áp hiện đại, dữ liệu vận hành tập trung. Nhờ đó, Hạ Long đang từng bước xây dựng hạ tầng năng lượng thông minh – trụ cột quan trọng để hình thành đô thị an toàn, bền vững và lan tỏa niềm tin số.

Vượt qua thách thức kỹ thuật và nguồn vốn

Dù mang lại lợi ích lâu dài, công tác hạ ngầm hóa lưới điện đô thị vẫn luôn là một nhiệm vụ đầy thách thức, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ, nguồn lực tài chính lớn và trình độ kỹ thuật cao. Áp lực vốn đầu tư, yêu cầu đồng bộ giữa các hạng mục hạ tầng và tiến độ giải phóng mặt bằng luôn là những yếu tố then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả triển khai.

Chi phí cho các dự án hạ ngầm là rất lớn, song với tầm nhìn dài hạn, Công ty Điện lực Quảng Ninh (PC Quảng Ninh) đã chủ động cân đối và phân bổ vốn đầu tư xây dựng theo từng khu vực, đảm bảo tiến độ phù hợp với quy hoạch đô thị. Riêng năm 2025, Công ty dành tới 22,4% tổng mức đầu tư toàn tỉnh cho ba dự án tại Hạ Long – con số thể hiện quyết tâm ưu tiên hiện đại hóa hạ tầng điện tại trung tâm du lịch, kinh tế và chuyển đổi số của Quảng Ninh.

Những con đường khang trang, sạch đẹp không còn bóng dây điện bên bờ di sản Vịnh Hạ Long

Trước đây, quy hoạch đô thị chưa có hạng mục hào kỹ thuật hoặc hệ thống hạ tầng ngầm dùng chung, khiến các dự án sau thường phải “đè lên” công trình trước, gây lãng phí nguồn lực và ảnh hưởng tới mỹ quan. Việc đào, hoàn trả vỉa hè để lắp đặt cáp ngầm đôi khi làm gián đoạn giao thông và sinh hoạt của người dân. Ngoài ra, ngành Điện còn phải linh hoạt phối hợp với địa phương trong việc vận động người dân đồng thuận, di dời thiết bị và bố trí trạm biến áp, tủ điện phù hợp quy hoạch mới.

Tuy nhiên, Hạ Long đã chứng minh một mô hình thành công nhờ sự đồng bộ trong quy hoạch và quản trị hạ tầng số. Chính quyền địa phương, ngành Điện và các đơn vị viễn thông đã thống nhất cùng một tầm nhìn: lấy lợi ích cộng đồng làm trọng tâm, phát triển hạ tầng kỹ thuật theo hướng an toàn, hiện đại và phục vụ lâu dài cho đô thị thông minh.

Phối hợp toàn diện – Nền tảng cho đô thị thông minh, an toàn

Trong vai trò chủ lực, PC Quảng Ninh không chỉ là đơn vị thực thi mà còn là hạt nhân thúc đẩy chuyển đổi số hạ tầng năng lượng của tỉnh. Với định hướng “điện hiện đại – vận hành số – an toàn thông minh”, Công ty đã phân bổ nguồn lực hợp lý, ưu tiên hạ ngầm tại các khu vực trọng điểm, đồng thời lồng ghép các công nghệ quản lý tiên tiến ngay trong quá trình thi công.

Đơn vị đã chủ động phối hợp với các sở, ban ngành và chính quyền địa phương để cập nhật quy hoạch, nắm bắt lộ trình chỉnh trang đô thị, từ đó triển khai hạ ngầm thống nhất, đồng bộ với các hạ tầng khác. Chính quyền tỉnh Quảng Ninh cũng đã ban hành chủ trương hỗ trợ mạnh mẽ, tạo quỹ mặt bằng và hệ thống rãnh kỹ thuật dùng chung – yếu tố quan trọng giúp tối ưu hóa chi phí và rút ngắn tiến độ đầu tư.

Đáng chú ý, quá trình ngầm hóa còn gắn liền với việc ứng dụng công nghệ hiện đại như hệ thống SCADA (giám sát – điều khiển – thu thập dữ liệu) và trạm biến áp không người trực, cho phép giám sát và điều hành lưới điện theo thời gian thực. Đây là bước chuyển căn bản từ quản lý truyền thống sang quản trị điện số hóa, bảo đảm an toàn, ổn định và minh bạch trong vận hành.

Sự nỗ lực của PC Quảng Ninh không chỉ thể hiện tinh thần trách nhiệm với nhiệm vụ chính trị là cung cấp điện an toàn, ổn định, mà còn là đóng góp thiết thực trong hành trình xây dựng đô thị thông minh, bảo đảm an ninh năng lượng và hạ tầng số bền vững. Từ những công trình ngầm hóa hôm nay, Hạ Long đang dần định hình diện mạo mới – một đô thị hiện đại, an toàn, kết nối và lan tỏa niềm tin số.

P.V