Đây là nội dung trọng tâm trong Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán” vừa được Bộ Tài chính phê duyệt theo Quyết định số 3389/QĐ-BTC.

Theo Bộ Tài chính, việc chuyển đổi này là một phần trong chiến lược cải cách quản lý thuế giai đoạn 2025 - 2030, nhằm hiện đại hóa toàn diện hệ thống thuế, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp, đồng thời giảm chi phí tuân thủ, thúc đẩy chuyển đổi số trong khu vực kinh tế tư nhân.

Hoàn thiện thể chế, đồng bộ chính sách thuế

Chuyển đổi số được xem là yếu tố then chốt trong cải cách quản lý thuế hộ kinh doanh. Ảnh minh hoạ.

Đề án đặt mục tiêu sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật liên quan, đặc biệt là Luật Quản lý thuế và các quy định hướng dẫn, để bảo đảm việc xóa bỏ thuế khoán được triển khai thống nhất trên toàn quốc.

Chính sách thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) áp dụng cho hộ kinh doanh cũng sẽ được điều chỉnh theo hướng minh bạch hơn. Cụ thể, ngưỡng doanh thu không chịu thuế sẽ được xác định lại cho phù hợp thực tế. Các hộ kinh doanh có thực hiện đầy đủ sổ sách, hóa đơn sẽ được tính thuế TNCN dựa trên thu nhập chịu thuế (doanh thu trừ chi phí) thay vì áp dụng tỷ lệ khoán như trước, khuyến khích việc minh bạch tài chính.

Với các hộ kinh doanh có quy mô lớn, chính sách thuế sẽ được điều chỉnh tương đồng với thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp nhỏ và vừa, hướng tới một mặt bằng chính sách công bằng.

Để hỗ trợ người nộp thuế, các quy định về chế độ kế toán (như Thông tư 88/2021/TT-BTC) sẽ được sửa đổi, đơn giản hóa nhằm giúp việc ghi chép, kê khai trở nên thuận tiện và khả thi hơn. Những thay đổi này thể hiện rõ tinh thần của Nghị quyết 68-NQ/TW, hướng đến giảm gánh nặng hành chính và thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển bền vững.

Đẩy mạnh chuyển đổi số, phối hợp liên ngành, tăng cường liên thông dữ liệu để đảm bảo công bằng thuế

Công nghệ và chuyển đổi số được xác định là yếu tố then chốt để đưa chính sách mới vào cuộc sống. Ngành thuế đặt mục tiêu cắt giảm ít nhất 30% thời gian thủ tục hành chính và 30% chi phí tuân thủ pháp luật cho hộ kinh doanh.

Đến năm 2026, 100% hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền và 100% thủ tục thuế được thực hiện điện tử. Ngành thuế sẽ ứng dụng công nghệ hiện đại như AI, chatbot để hỗ trợ người nộp thuế, đồng thời đơn giản hóa mẫu biểu, áp dụng tờ khai điện tử thông minh có gợi ý sẵn dữ liệu từ hóa đơn.

Ngoài ra, cơ quan thuế sẽ phát triển phần mềm kế toán miễn phí hoặc chi phí thấp cho hộ kinh doanh, tăng cường quản lý rủi ro và giám sát hoạt động thương mại điện tử.

Một trong những yếu tố quyết định thành công của Đề án là cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan. Cơ quan thuế sẽ phối hợp với Bộ Công an trong việc chuẩn hóa mã số thuế cá nhân, thống nhất sử dụng số định danh cá nhân thay thế mã số thuế truyền thống. Song song, ngành thuế sẽ kết nối dữ liệu với các bộ, ngành và chính quyền địa phương để giám sát hoạt động, cập nhật tình trạng đăng ký hoặc tạm ngừng kinh doanh của hộ kinh doanh, từ đó chống thất thu ngân sách và bỏ sót đối tượng nộp thuế. 

Các địa phương cũng được khuyến khích thiết lập cơ chế “một cửa” hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển lên doanh nghiệp, kết hợp với các chính sách hỗ trợ tín dụng, mặt bằng và đào tạo.

Với những bước đi đồng bộ, Bộ Tài chính kỳ vọng việc chuyển đổi mô hình quản lý thuế từ khoán sang tự khai - tự nộp sẽ đặt nền tảng cho một hệ thống thuế hiện đại, công bằng và minh bạch, phù hợp với xu thế quản lý tài chính công trong kỷ nguyên số.

Lệ Thanh