Kinh tế số đang được xác định là một trong những động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế Việt Nam. Trong đó, tài sản mã hóa là một lĩnh vực đang thu hút mạnh mẽ giới đầu tư, được kỳ vọng sẽ tạo ra bước đột phá trong giai đoạn tới.

Tại Diễn đàn Kinh doanh 2026 với chủ đề “Không gian tăng trưởng mới: Cơ hội và chiến lược”, ông Võ Trí Thành - Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách tài chính tiền tệ quốc gia cho biết, hiện số lượng tài khoản tài sản mã hóa tại Việt Nam đã gấp đôi số tài khoản chứng khoán. 

Các diễn giả tham gia thảo luận taị Diễn đàn Kinh doanh 2026 với chủ đề “Không gian tăng trưởng mới: Cơ hội và chiến lược”.

Trong bối cảnh Chính phủ ban hành Nghị quyết 05 về tài sản mã hóa, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang chuẩn bị tham gia lĩnh vực này, đặc biệt khi Việt Nam hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm tài chính quốc tế. 

Cơ hội mở ra với doanh nghiệp tiên phong

Ông Nghiêm Minh Hoàng - Chuyên gia Kinh tế Tài chính, Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA) cho biết, thị trường tiền mã hóa và Nghị quyết 05 là chủ đề được quan tâm hàng đầu từ nay đến đầu năm 2026.

Theo ông Hoàng, VBA đã phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước trong thời gian dài để thúc đẩy chính sách. Tuy nhiên, khi gần tới thời điểm triển khai thí điểm, Hiệp hội có quan điểm thận trọng hơn. Nghị quyết 05 nhắc đến bốn thực thể chính là doanh nghiệp quản lý sàn tài sản mã hóa, cơ quan quản lý, nhà đầu tư (trong và ngoài nước) và đơn vị phát hành token.

Trong đó, doanh nghiệp được xem là thực thể tiên phong. “Thị trường này mới với công chúng Việt Nam nhưng không mới với giới đầu tư quốc tế. Theo Binance, Việt Nam hiện có khoảng 21 triệu tài khoản tiền mã hóa; còn theo ChainAnalysis, tổng giá trị giao dịch đạt khoảng 200 tỷ USD”, ông Hoàng dẫn chứng.

Theo ông, cơ hội lớn nhất dành cho doanh nghiệp đi đầu là được tham gia thí điểm các sàn giao dịch tài sản mã hóa. Trên thế giới hiện có khoảng 850 sàn, và Việt Nam dự kiến sẽ có 5 sàn đầu tiên. 

Ông Nghiêm Minh Hoàng (bên phải), Chuyên gia Kinh tế - Tài chính, Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA).

Ngoài ra, đây là cơ hội để triển khai các công nghệ mới từ công nghệ quản lý, tuân thủ luật pháp đến liên thông quốc tế. “Các doanh nghiệp thí điểm đều thuộc hệ sinh thái tài chính lớn, có nền tảng công nghệ mạnh. Đây là lĩnh vực không mới với thế giới nhưng rất mới với Việt Nam”, ông Hoàng nói.

Tài sản mã hóa là thị trường rủi ro cao

Từ góc nhìn doanh nghiệp, ông Lê Bảo Nguyên - Phó Tổng giám đốc SSID, cho rằng tài sản mã hóa là thị trường rủi ro cao, đòi hỏi năng lực quản trị và tài chính lớn. Ông nhận xét, Nghị quyết 05 thể hiện sự thận trọng của Chính phủ. Quy định mức vốn điều lệ 10.000 tỷ đồng nhằm bảo vệ tài sản nhà đầu tư và yêu cầu doanh nghiệp đầu tư mạnh vào hạ tầng công nghệ.

Với yêu cầu như vậy và phải đầu tư rất nhiều tiền vào các hạ tầng công nghệ, đây sẽ là cuộc chơi của các định chế tài chính, không phải của các startup. Chỉ những doanh nghiệp có tiềm lực về vốn, công nghệ và khách hàng mới đủ khả năng tiên phong và chịu rủi ro. Những người đi sau có thể học hỏi để hạn chế rủi ro.

“Từ trước đến nay Việt Nam chưa có một sàn chính danh nào vì vậy sẽ phải học hỏi từ các doanh nghiệp quốc tế. Với SSID cũng vậy, chúng tôi cũng đang phải tuyển dụng các nhân sự từ các đơn vị quốc tế để chuyển giao, xây dựng quy trình, công nghệ chuẩn. Điều này cho thấy, không phải đi sau là không tốt mà chưa chắc đi trước đã là hay. Bài toán là phải cân bằng giữa lợi ích và rủi ro”, ông Nguyên nói.

Ông Lê Bảo Nguyên - Phó Tổng Giám đốc CTCP Công nghệ số SSI (SSID) (bên phải).

Cùng đánh giá về cơ hội của thị trường tài sản số, ông Nguyễn Việt Đức - Giám đốc Kinh doanh số Chứng khoán VPBank (VPBankS) thì cho rằng số hóa tài sản thực là bước đi quan trọng thúc đẩy thị trường tài chính. Theo ông Đức, Việt Nam khó cạnh tranh trong lĩnh vực AI hay công nghệ truyền thống do các quốc gia khác đã đi trước, nhưng tài sản số là hướng đi khả thi.

“Trong 5–10 năm qua, Việt Nam chủ yếu thu hút vốn đầu tư FDI và xuất khẩu giá rẻ. Giờ là lúc chuyển hướng sang phát triển tài sản số, thu hút nhân tài và đầu tư vào các trung tâm tài chính quốc tế. Dù phải mất khoảng 2–3 năm để hình thành thị trường, nhà đầu tư có thể nghiên cứu và tham gia sớm để tích lũy kinh nghiệm”, ông Đức nhận định.

Ba thách thức lớn với thị trường tài sản mã hoá

Tại diễn đàn, theo ông Nghiêm Minh Hoàng, bên cạnh những cơ hội mà thị trường tài sản số đem lại, doanh nghiệp Việt sẽ phải đối mặt với ba thách thức lớn khi triển khai tài sản mã hóa.

Thứ nhất là thách thức pháp lý. Trước đây, Việt Nam từng cấm hoàn toàn tài sản mã hóa, sau đó mới dần công nhận và cho phép thí điểm. Nghị quyết 05 yêu cầu doanh nghiệp tham gia phải có vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng, đồng thời quy định rõ việc chuyển tài sản mã hóa từ nước ngoài về Việt Nam và phát hành cho nhà đầu tư nước ngoài. Ngoài ra, các yêu cầu về bảo mật và công nghệ cũng rất nghiêm ngặt.

“Hiện chưa thể dự đoán phản ứng của thị trường. Cần ít nhất 2–3 năm để các chính sách đi vào thực tế, vì vậy mọi thứ sẽ không ‘màu hồng’ ngay lập tức”, ông Hoàng nhận định.

Thứ hai là kinh nghiệm quản lý. Trên thế giới đã xảy ra nhiều vụ tấn công mạng lớn, nguyên nhân chủ yếu đến từ yếu tố con người chứ không phải công nghệ. “Việt Nam chưa có kinh nghiệm quản lý tài sản mã hóa. Nhà nước khuyến khích nhưng sẽ không bảo hộ, doanh nghiệp phải tự chịu rủi ro”, ông nói.

Thứ ba là thách thức về công nghệ và bảo mật. Ông Hoàng cho biết, Nghị quyết 05 đã quy định rõ hai nhóm tiêu chuẩn: tiêu chuẩn bảo mật (đạt cấp độ 4) và tiêu chuẩn nhân sự, yêu cầu từ giám đốc vận hành đến giám đốc công nghệ phải đạt trình độ chuyên môn cụ thể.

Các công ty tài chính và chứng khoán Việt Nam đã có nhiều kinh nghiệm phát triển công nghệ, đáp ứng tốt yêu cầu quản lý. Tuy nhiên, đặc thù của sàn giao dịch tài sản mã hóa khác biệt rất lớn như quy mô rộng, hoạt động liên tục 24/7 và liên thông quốc tế… Công nghệ của chúng ta đủ mạnh, nhưng quy trình quản trị và bảo mật con người vẫn cần hoàn thiện.

Vì vậy, trước khi cấp phép, các cơ quan nhà nước sẽ thẩm định toàn diện năng lực công nghệ và bảo mật của từng doanh nghiệp. “Nếu làm tốt, hàng trăm nghìn tỷ USD có thể luân chuyển qua Trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM và Đà Nẵng, góp phần đưa Việt Nam trở thành điểm đến mới của dòng vốn tài chính toàn cầu”, ông Hoàng kỳ vọng.

Thu Hương - Lệ Thanh