Ảnh minh họa.

Theo báo cáo mới nhất của UK Finance - hiệp hội thương mại đại diện cho ngành ngân hàng và dịch vụ tài chính Anh - hơn 2 triệu vụ lừa đảo đã được ghi nhận kể từ đầu năm 2025 đến nay, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2024. Tổng giá trị thiệt hại mà các nạn nhân phải gánh chịu đã vượt 629 triệu bảng Anh (tương đương hơn 838 triệu USD), tức tăng 3% so với cùng kỳ năm trước.

Ông Ben Donaldson, Giám đốc phụ trách mảng tội phạm tài chính của UK Finance, cho biết các nhóm lừa đảo ngày càng khéo léo ứng dụng AI để “nâng cấp” chiêu trò cũ, giúp chúng hoạt động nhanh hơn, lan rộng hơn và dễ dàng tiếp cận nạn nhân bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau.“Chúng ta khó nhận ra khi nào AI được sử dụng, nhưng thực tế là điều đó đang diễn ra ở khắp nơi”, ông nhận định.

Theo Financial Times, chi phí rẻ và khả năng tiếp cận rộng khiến AI trở thành “vũ khí” quen thuộc của tội phạm mạng. Công nghệ này được dùng để tạo ra hàng loạt tin nhắn, email, bài đăng giả mạo hoặc thậm chí là video deepfake có hình ảnh của người nổi tiếng, nhằm dụ dỗ người dùng đầu tư vào tiền ảo hoặc cổ phiếu giả.

Các vụ lừa đảo đầu tư ghi nhận mức tăng mạnh 55%, với tổng thiệt hại gần 100 triệu bảng Anh (khoảng 133 triệu USD) và trung bình mỗi nạn nhân mất hơn 15.000 bảng. Nhiều kẻ gian còn lập các trang web giả mạo, hiển thị “lợi nhuận đầu tư” ảo để tạo lòng tin, cho phép rút thử tiền lời nhỏ trước khi thuyết phục nạn nhân nạp vốn lớn hơn.

Các vụ lừa đảo tình cảm cũng tăng đáng kể, với số vụ tăng 19% và tổng thiệt hại tăng 35%, đạt hơn 20,5 triệu bảng Anh (khoảng 27,3 triệu USD). Phần lớn những vụ này kéo dài nhiều tháng, khi kẻ gian tạo dựng mối quan hệ tình cảm rồi nhiều lần thuyết phục nạn nhân chuyển tiền.

Trong khi thiệt hại tiếp tục leo thang, các ngân hàng Anh cũng đang tăng tốc ứng dụng AI để đối phó. Các hệ thống bảo mật thông minh đã giúp ngăn chặn thành công hơn 870 triệu bảng (hơn 1,1 tỉ USD) tiền gian lận chỉ trong nửa đầu năm, tăng 20% so với cùng kỳ 2024.

Bà Ruth Ray, Giám đốc chính sách chống gian lận của UK Finance, cho biết các công cụ AI hiện có thể phát hiện thời điểm khách hàng “đang bị tác động tâm lý” bởi kẻ lừa đảo, nhờ khả năng phân tích hành vi giao dịch bất thường trong thời gian thực. Tuy nhiên, tội phạm mạng lại chuyển hướng sang các hình thức nhỏ lẻ hơn như mua và bán lại thẻ quà tặng, nhằm né tránh hệ thống kiểm soát của ngân hàng.

Cảnh sát Anh gần đây cũng phát hiện các thiết bị giả trạm phát sóng, được giấu trong xe hoặc vali trên tàu điện ngầm ở London, dùng để gửi hàng loạt tin nhắn SMS mạo danh cơ quan nhà nước và công ty giao hàng, đánh cắp thông tin cá nhân của người dân.

UK Finance kêu gọi các mạng xã hội và doanh nghiệp viễn thông cùng tham gia ngăn chặn gian lận, thay vì chỉ trông cậy vào ngân hàng khi tội phạm đã thực hiện hành vi.“Cần có sự phối hợp từ gốc để chặn đứng những âm mưu lừa đảo ngay khi chúng bắt đầu”, ông Donaldson nhấn mạnh.

Đình Hiếu