Lợi dụng công nghệ cao để lừa đảo

Theo cơ quan chức năng, các đối tượng lừa đảo hiện không chỉ sử dụng những phương thức cũ mà còn khai thác công nghệ mới, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), để tạo ra các tình huống giả mạo vô cùng thuyết phục. Chúng thường giả danh người thân, cán bộ công an, viện kiểm sát, nhân viên ngân hàng hoặc cả shipper để yêu cầu người dân cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP hoặc thực hiện các giao dịch chuyển tiền.

Đáng chú ý, việc các nền tảng số liên tục thu thập thông tin người dùng vô tình tạo ra những lỗ hổng bảo mật, khiến thông tin cá nhân dễ dàng bị rò rỉ, đánh cắp. Các đối tượng xấu có thể dễ dàng nắm được họ tên, địa chỉ, số tài khoản và nhiều thông tin cá nhân khác của nạn nhân, từ đó dựng lên các kịch bản lừa đảo hoàn hảo, đánh trúng vào tâm lý nạn nhân, khiến cho họ dễ dàng bị đánh lừa.

Một trong những chiêu trò phổ biến hiện nay là giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án. Đối tượng lừa đảo sử dụng công nghệ viễn thông, gọi điện cho người dân thông báo họ liên quan đến một vụ án nghiêm trọng như rửa tiền, buôn bán ma túy. Chúng giả số điện thoại của cơ quan chức năng để tạo lòng tin. Tiếp đó, đối tượng yêu cầu người dân tải và cài đặt các ứng dụng giám sát từ xa, cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng và mã OTP. Mọi thao tác đều được ngụy trang dưới cái gọi là “phục vụ điều tra”. Nhiều người do lo sợ, thiếu hiểu biết và tin tưởng tuyệt đối vào cơ quan pháp luật đã làm theo và mất trắng hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đồng.

Một hình thức lừa đảo khác đang hoành hành là lập sàn đầu tư tài chính giả danh chứng khoán, tiền ảo, ngoại hối. Đối tượng đánh vào tâm lý ham lợi nhuận cao để dụ dỗ người dân tham gia với lời hứa sinh lời “không tưởng”. Ban đầu, người tham gia nạp số tiền nhỏ sẽ được cho rút lãi để tạo niềm tin. Khi nạn nhân đầu tư số tiền lớn hơn, toàn bộ số tiền bị chiếm đoạt. Các sàn giao dịch sau đó bị đánh sập hoặc khóa, khiến người đầu tư không thể truy cập hay đòi lại tiền.

Nhiều người dân, đặc biệt là sinh viên, phụ nữ nội trợ và người tìm việc online, trở thành nạn nhân của chiêu trò tuyển cộng tác viên bán hàng. Đối tượng sử dụng Zalo, Facebook để đăng thông tin tuyển dụng với lời hứa hấp dẫn: công việc nhẹ nhàng, lương cao, không yêu cầu kinh nghiệm. Sau khi kết nối, nạn nhân được giao nhiệm vụ “đặt đơn ảo để tăng tương tác, doanh thu” và được hứa hẹn nhận hoa hồng cao sau mỗi đơn. Tuy nhiên, sau vài lần chuyển khoản mà không nhận lại tiền như cam kết, tài khoản liên lạc bị chặn, tiền bị chiếm đoạt.

Nhiều nạn nhân sập bẫy, thiệt hại nặng nề

Mới đây, một nữ sinh viên đại học trên địa bàn thành phố Hà Nội vừa trở thành nạn nhân của thủ đoạn lừa đảo giả danh cán bộ Công an, với số tiền bị chiếm đoạt lên tới gần 3 tỷ đồng.

Theo đó, vào chiều ngày 07/5/2025, chị L (SN 2006, hiện là sinh viên một trường đại học) có nhận được điện thoại tự xưng là cán bộ Công an tỉnh Quảng Ninh. Đối tượng thông báo chị L liên quan đến đường dây rửa tiền, buôn ma túy và yêu cầu nộp tiền để chứng minh. Do lo sợ, chị L đã làm theo hướng dẫn và chuyển tổng cộng gần 3 tỷ đồng. Sau đó, thấy việc chuyển tiền có nhiều điểm bất thường, chị L đã nghi ngờ và đến Công an phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, TP Hà Hội để trình báo sự việc.

Trước đó, chị N.T., một người dân tại thành phố Sóc Trăng đã bị lừa hơn 1,7 tỷ đồng thông qua một “chương trình trúng thưởng” trực tuyến. Theo lời kể, ban đầu chị chỉ chuyển khoản vài trăm nghìn đồng để “nhận thưởng”, sau đó được hoàn tiền và thưởng thêm hoa hồng. Các nhiệm vụ về sau yêu cầu số tiền lớn hơn, khiến chị liên tục chuyển khoản cho đến khi phát hiện bị lừa.

Theo cơ quan chức năng, các đường dây lừa đảo thường là tội phạm xuyên quốc gia, sử dụng công nghệ hiện đại và kịch bản được dàn dựng bài bản. Chúng thuê người Việt Nam làm “chân rết” thực hiện các khâu như phát triển ứng dụng giả, tuyển cộng tác viên, nhận và rút tiền chuyển khoản...

Sau mỗi phi vụ, chúng nhanh chóng thay đổi hình thức hoạt động, xóa dấu vết để tránh bị phát hiện. Tất cả thủ đoạn đều hướng đến mục đích chiếm đoạt tài sản, khai thác tâm lý nhẹ dạ, thiếu hiểu biết hoặc lòng tin vào những lời hứa “kiếm tiền nhanh”, “đầu tư lợi nhuận cao”.

Khuyến cáo từ cơ quan chức năng

Trước thực trạng trên, hiện cơ quan chức năng đang triển khai nhiều biện pháp nhằm tăng cường tuyên truyền và hướng dẫn người dân nhận diện các thủ đoạn lừa đảo. 

Để không trở thành nạn nhân của loại tội phạm này, người dân cần nâng cao cảnh giác, không chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, mã OTP qua điện thoại hay mạng xã hội. Những nội dung như “bạn liên quan vụ án”, “cần chuyển tiền để phục vụ điều tra”, “việc nhẹ lương cao”, “đầu tư lãi cao” đều có thể là chiêu trò lừa đảo.

Người dân không nên cài đặt các ứng dụng lạ khi được yêu cầu qua điện thoại hay mạng xã hội. Việc cài các ứng dụng không rõ nguồn gốc có thể khiến thiết bị bị kiểm soát từ xa, lộ thông tin cá nhân và tài khoản.

Khi nghi ngờ bị lừa đảo, người dân cần nhanh chóng đến trình báo tại cơ quan công an nơi gần nhất để được hỗ trợ. Đồng thời, nên chủ động nhắc nhở người thân - đặc biệt là người cao tuổi, sinh viên và những người ít tiếp cận công nghệ - không nhẹ dạ tin vào những lời mời gọi trên mạng xã hội.

(Tổng hợp)