OpenAI nới lỏng kiểm duyệt nội dung người lớn: Cuộc tranh cãi về đạo đức và lợi nhuận trong ngành AI

Không chỉ Việt Nam, thế giới cũng lo ngại về video lũ lụt giả mạo tạo bằng AI

Ảnh AI giả mạo tràn lan, người bán hàng online Trung Quốc “khóc ròng” vì lừa đảo hoàn tiền

Thực tế cho thấy, gần đây các cơ quan chức năng đã ghi nhận nhiều thủ đoạn công nghệ cao. Kẻ xấu sử dụng AI để giả mạo danh nghĩa thiện nguyện, lợi dụng giao diện, hình ảnh, âm thanh giả mạo, hay thậm chí công khai rao bán dữ liệu cá nhân nhằm chiếm đoạt tài sản, xâm hại quyền riêng tư.  Những thủ đoạn như deepfake video giả mạo khuôn mặt, giọng nói người thân hoặc nhân viên công quyền đang xuất hiện ngày càng nhiều, tạo nên nguy cơ rất lớn nếu người dùng mất cảnh giác.

Trong năm 2024, theo thống kê của các cơ quan an ninh mạng và tư pháp, đã có hàng chục nghìn trang web, tài khoản mạng bị phong tỏa hoặc điều tra vì có dấu hiệu vi phạm pháp luật, từ phát tán thông tin giả, chiếm đoạt dữ liệu, đến thực hiện các hành vi lừa đảo, tống tiền.

Thực trạng đó đặt ra yêu cầu cấp bách: xã hội cần xây dựng một “tấm lá chắn” hiệu quả, không chỉ dựa vào pháp luật và công nghệ, mà còn phụ thuộc vào ý thức cảnh giác, kiến thức và kỹ năng nhận diện của từng người dân trong môi trường số.

Các chuyên gia an ninh mạng và hoạch định chính sách đề xuất: cần sớm hoàn thiện khung pháp lý về an ninh mạng và AI; yêu cầu các nền tảng mạng xã hội, sàn thương mại, ứng dụng livestream, ứng dụng giao tiếp… thiết lập cơ chế kiểm duyệt nội dung giả mạo, cảnh báo tài khoản bất thường, ngăn chặn việc rao bán dữ liệu cá nhân; đồng thời tạo điều kiện để cơ quan chức năng truy xuất, điều tra khi phát hiện dấu hiệu vi phạm.

Về phía người dân, mỗi cá nhân cần nâng cao tinh thần tự bảo vệ: không cung cấp thông tin nhạy cảm, không vội tin vào các lời dụ dỗ “việc nhẹ, lương cao” hay “cơ hội làm giàu nhanh” từ mạng, không click vào link lạ, không tham gia chia sẻ dữ liệu cá nhân khi chưa kiểm chứng. Duy trì thói quen sử dụng phần mềm bảo mật, xác minh tính xác thực của thông tin trước khi tương tác hay chuyển tiền, đó là những “lá chắn” thiết thực, hiệu quả nhất.

Chỉ khi công nghệ được đặt trong khuôn khổ trách nhiệm pháp lý rõ ràng, cộng đồng mạng được trang bị kiến thức đầy đủ và mỗi cá nhân ý thức được quyền lợi và rủi ro, chúng ta mới có thể biến công nghệ thành công cụ hữu ích, chứ không để nó trở thành “vũ khí” của tội phạm, để bảo vệ an ninh mạng và quyền lợi hợp pháp của mọi người.

Thanh Huyền (tổng hợp)