Chuyên gia an ninh mạng Úc cảnh báo “thảm họa” từ máy tính lượng tử

Sự xuất hiện của máy tính lượng tử đang nổi lên như một thách thức an ninh toàn cầu lớn nhất trong nhiều thập kỷ. Công nghệ lượng tử có thể phá vỡ mọi lớp mã hóa mạnh nhất hiện nay, biến dữ liệu bị đánh cắp hiện nay thành kho báu bị giải mã trong tương lai.

08:59, 05/11/2025
Ảnh minh họa. Shutterstock/Yurchanka Siarhei
Ảnh minh họa. Shutterstock/Yurchanka Siarhei

“Store now, harvest later” - cụm bốn từ này đang khiến giới chuyên gia an ninh mạng Úc thực sự lo ngại. Nghĩa đen được hiểu là “lưu trữ ngay bây giờ, thu hoạch sau này”, cụm từ mô tả chiến thuật của tin tặc: đánh cắp và lưu giữ dữ liệu mã hóa hôm nay, chờ tới ngày máy tính lượng tử đủ mạnh để giải mã tất cả.

Máy tính lượng tử - sức mạnh vượt tầm kiểm soát

Tiến sĩ Vikram Sharma, nhà nghiên cứu khoa học lượng tử cho biết, sức mạnh của công nghệ này có thể làm thay đổi mọi khái niệm về mã hóa hiện nay, ông nói:

“Những vấn đề mà siêu máy tính mạnh nhất hiện nay phải mất hàng nghìn năm để giải quyết, sẽ chỉ mất vài phút trên một máy tính lượng tử. Nếu tội phạm có công nghệ lượng tử và chúng ta chưa chuẩn bị kỹ, nhiều hệ thống mà chúng ta đang phụ thuộc để xử lý thông tin an toàn sẽ bị xâm phạm. Hậu quả có thể mang tính thảm họa.”

Không chỉ là nguy cơ đối với các hệ thống trong tương lai, giới chuyên gia còn lo ngại về lượng dữ liệu mã hóa đã bị đánh cắp trong những năm gần đây. Phần lớn dữ liệu này hiện chưa có giá trị sử dụng, nhưng khi máy tính lượng tử phát triển đủ mạnh, những dữ liệu này có thể bị giải mã và khai thác triệt để, từ bí mật quốc gia, bản quyền sáng chế cho tới thông tin tài chính.

“Đánh cắp két sắt hôm nay, mở khóa vào ngày mai”

Không chỉ lo ngại những gì máy tính lượng tử có thể làm trong tương lai, các chuyên gia an ninh cảnh báo nguy cơ tin tặc nhà nước đã và đang thu thập dữ liệu mã hóa để chờ giải mã sau này.

Karl Hanmore, Giám đốc công nghệ của Cơ quan Tín hiệu Australia (ASD), mô tả mối đe dọa bằng một ví dụ sinh động:

“Hãy tưởng tượng kẻ trộm có thể đánh cắp toàn bộ két sắt trên thế giới mà chưa mở được. Nhưng hắn đang chế tạo một chiếc máy mở két siêu việt có thể phá khóa tất cả cùng lúc - đó chính là máy tính lượng tử.”

Tiến sĩ Sharma nhấn mạnh, hành vi này đã được quan sát trên toàn cầu:

Đó là một viễn cảnh thực sự đáng sợ, đặc biệt khi ta nghĩ tới tài sản trí tuệ, bí mật quốc gia hay dữ liệu quốc phòng. Đây là vấn đề tối quan trọng cần bắt đầu giải quyết ngay từ hôm nay.

Úc gấp rút chuẩn bị cho “kỷ nguyên hậu lượng tử”

ASD dự báo Úc chỉ còn khoảng bốn năm để chuẩn bị, trước khi máy tính lượng tử đạt quy mô ứng dụng thực tế vào giai đoạn 2029-2030.

Các ngân hàng và doanh nghiệp tài chính đã được yêu cầu chuyển sang chuẩn mã hóa mới gọi là mật mã hậu lượng tử (post-quantum cryptography) - một “thuật toán đặc biệt” giúp chống lại khả năng giải mã của máy tính lượng tử.

Karl Hanmore giải thích, đây là một dạng "toán học đặc biệt". Ông cho biết: "Bằng cách chuyển sang các thuật toán mã hóa hậu lượng tử, chúng tôi có thể giữ an toàn cho mọi thông tin".

Ông Andy White, Giám đốc điều hành Mạng thanh toán Australia, cho biết toàn ngành ngân hàng đang phối hợp cùng các tổ chức như Visa, Mastercard và EFTPOS để nâng cấp hạ tầng:

“Chúng tôi sẽ nâng cấp khoảng một triệu máy POS và 25.000 cây ATM trên toàn quốc, với mục tiêu hoàn tất vào năm 2030. Đây là một chương trình cực kỳ phức tạp.”

Ông Hanmore lưu ý: Các ngân hàng sẽ nâng cấp chế độ bảo mật của doanh nghiệp trong thời gian tới, tương tự như mọi doanh nghiệp và cơ quan lớn trong không gian mạng, cũng như các nhà phát triển phần mềm.

"Ngân hàng, trình duyệt web và điện thoại của bạn sẽ được cập nhật lên các thuật toán mã hóa mới một cách liền mạch và dữ liệu của bạn sẽ tiếp tục được an toàn".

Việc chuyển đổi sang các thuật toán mã hóa mới sẽ diễn ra tự động qua các bản cập nhật phần mềm trong những năm tới.

Sự bùng nổ của công nghệ lượng tử hứa hẹn mở ra kỷ nguyên mới trong khoa học, y học và trí tuệ nhân tạo — nhưng đồng thời cũng đặt ra bài toán sống còn cho an ninh mạng toàn cầu. Chuẩn bị ngay từ hôm nay, theo các chuyên gia, là cách duy nhất để không bị động trước “cơn bão lượng tử” đang đến gần.​​​​​

​​​​An Lâm (Theo 9news)

Bình luận