Quỹ Wikimedia – tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ vận hành bách khoa toàn thư trực tuyến – đã yêu cầu tòa án tiến hành xem xét tư pháp đối với các quy định có thể buộc Wikipedia phải xác minh danh tính người dùng.

Ảnh minh họa

Tuy thua kiện, Wikimedia cho biết phán quyết đã “nhấn mạnh trách nhiệm của Cơ quan quản lý truyền thông Anh (Ofcom) và chính phủ Anh trong việc bảo vệ Wikipedia”.

Chính phủ Anh nói với BBC rằng họ hoan nghênh phán quyết của Tòa án Tối cao, “giúp chúng tôi tiếp tục triển khai Đạo luật An toàn Trực tuyến nhằm tạo ra một môi trường mạng an toàn hơn cho tất cả mọi người”.

Xem xét tư pháp (judicial review) là thủ tục nhằm kiểm tra tính hợp pháp trong cách thức mà một cơ quan công quyền đưa ra quyết định.

Trong vụ việc này, Quỹ Wikimedia và một biên tập viên Wikipedia đã tìm cách thách thức quy trình chính phủ quyết định các trang web nào sẽ được xếp vào “Danh mục 1” (Category 1) theo Đạo luật An toàn Trực tuyến – nhóm phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt nhất.

Wikimedia lập luận rằng các quy định này thiếu logic và quá rộng, dẫn đến một chính sách vốn được thiết kế để áp dụng cho các công ty mạng xã hội lớn lại vô tình áp đặt lên Wikipedia.

Cụ thể, tổ chức này lo ngại rằng nếu Wikipedia bị xếp vào Danh mục 1, họ sẽ phải xác minh danh tính của tất cả những người đóng góp nội dung, làm suy giảm quyền riêng tư và sự an toàn của họ.

Cách duy nhất để tránh bị xếp vào Danh mục 1 là giảm khoảng 3/4 số người dùng tại Anh có thể truy cập Wikipedia hoặc vô hiệu hóa một số tính năng quan trọng của trang web.

Luật sư của chính phủ lập luận rằng các bộ trưởng đã cân nhắc khả năng miễn trừ cho Wikipedia nhưng đã hợp lý khi từ chối đề xuất này.

“Vẫn để ngỏ cánh cửa”

Cuối cùng, tòa đã bác bỏ các lập luận của Wikimedia. Tuy nhiên, ông Phil Bradley-Schmieg, Luật sư trưởng của Quỹ Wikimedia, cho biết, theo lời Thẩm phán Johnson, phán quyết này không trao cho Ofcom và Bộ trưởng “một tấm vé xanh để triển khai một cơ chế có thể cản trở đáng kể hoạt động của Wikipedia”.

Phán quyết cũng cho thấy vẫn có khả năng khởi kiện khác trong tương lai.

Wikimedia hoàn toàn có thể khiếu kiện quy trình ra quyết định của Ofcom nếu cơ quan quản lý này cuối cùng quyết định xếp Wikipedia vào Danh mục 1.

Và nếu việc xếp Wikipedia vào Danh mục 1 khiến trang web không thể tiếp tục hoạt động, thì các vụ kiện khác có thể sẽ tiếp diễn.

“Wikipedia đã bị cuốn vào các quy định nghiêm ngặt hơn do quy mô và nội dung do người dùng tạo ra, mặc dù tổ chức này lập luận (một cách thuyết phục) rằng nó khác biệt đáng kể so với các nền tảng tương tác giữa người dùng với nhau,” bà Mona Schroedel, chuyên gia kiện tụng về bảo vệ dữ liệu tại hãng luật Freeths, cho biết.

“Phán quyết của tòa đã để ngỏ khả năng Wikipedia có thể được miễn áp dụng các quy định nghiêm ngặt hơn khi được xem xét lại.”

Cơ quan quản lý truyền thông Ofcom, đơn vị sẽ thực thi đạo luật này, nói với BBC: “Chúng tôi ghi nhận phán quyết của tòa và sẽ tiếp tục triển khai công việc liên quan đến việc phân loại các dịch vụ và áp dụng các quy định bổ sung về an toàn trực tuyến cho các công ty đó.”

Nguyễn Yến (theo BBC)