Làm rõ vấn đề này, ông Nguyễn Huy Dũng - Phó Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, Ủy viên Ban Chỉ đạo Trung ương về khoa học, công nghệ - chia sẻ với Tạp chí An ninh mạng Việt Nam rằng, chuyển đổi số giai đoạn 2025 - 2030 của Việt Nam không chỉ là sự hiện diện của công nghệ mới, mà là quá trình “tái cấu trúc toàn diện”
Theo ông, điều quan trọng là phải triển khai đồng bộ trên tất cả các trụ cột của quốc gia – từ Đảng, chính quyền, Quốc hội, Chính phủ, đến tòa án, viện kiểm sát và các tổ chức chính trị - xã hội. Chúng ta tập trung vào vào khai thác tiềm năng, và thế mạnh của Việt Nam, đặc biệt là tập trung khai thác dữ liệu và trí tuệ nhân tạo và mọi mặt của đời sống. Đặc biệt là đưa dữ liệu và trí tuệ nhân tạo vào sản xuất để tạo ra giá trị.
Trong Văn kiện Đại hội XIV của Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Chuyển đổi số phải được triển khai đồng bộ ở mọi lĩnh vực, từ công nghiệp đến nông nghiệp, từ thành thị đến nông thôn, trong đó dữ liệu và công nghệ trở thành trở thành động lực để tái cấu trúc phương thức sản xuất, nâng cao năng suất lao động, tăng giá trị cho sản phẩm Việt Nam”.
Ngoài ra Chính phủ cũng đã xác định nông nghiệp là một trong tám lĩnh vực ưu tiên hàng đầu trong Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến 2025, định hướng đến 2030 (Quyết định số 749/QĐ- TTg ngày 03/06/2020 của Thủ tướng Chính phủ). Trong đó nêu rõ: “Phát triển nông nghiệp số, tập trung vào ứng dụng công nghệ số trong sản xuất, quản lý, truy xuất nguồn gốc, dự báo cung - cầu, cảnh báo dịch bệnh; thúc đẩy nông nghiệp chính xác, nông nghiệp thông minh, nông nghiệp xanh, bền vững”.
Từ những định hướng mang tính chiến lược này, Ông Nguyễn Huy Dũng - Phó Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, Ủy viên Ban Chỉ đạo Trung ương về khoa học, công nghệ – đã nhấn mạnh rằng chuyển đổi số trong nông nghiệp, nông thôn và cho người nông dân không chỉ đơn thuần là ứng dụng công nghệ vào khâu sản xuất, mà là sự tái cấu trúc toàn bộ chuỗi giá trị nông nghiệp.
Theo ông, Việt Nam cần xây dựng những quy trình khép kín, nơi công nghệ số hiện diện từ khâu chọn giống, kỹ thuật canh tác, quản lý vùng trồng, phân bón – vật tư nông nghiệp, cho đến thu hoạch, chế biến và xây dựng thương hiệu. Mỗi bước trong chuỗi này, nếu được số hóa, sẽ góp phần gia tăng năng suất, minh bạch hóa nguồn gốc, và quan trọng nhất là nâng cao giá trị nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
 |
Cơ hội là mỗi người dân đều có thể nhanh chóng được thụ hưởng những thành quả mới nhất của công nghệ số mang lại thông qua ứng dụng VNeID. Khi định danh số được sử dụng thống nhất, người dân sẽ dễ dàng tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến, ngân hàng, bảo hiểm, y tế… chỉ với một danh tính số duy nhất. Đây chính là bước đột phá để hình thành xã hội số không giấy tờ, tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, song hành với cơ hội là những thách thức lớn về an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân. Đặc biệt, quyền riêng tư và an toàn thông tin sinh trắc học phải được đặt ở mức cao nhất, tránh nguy cơ rò rỉ, lộ lọt dữ liệu. Để xử lý, Việt Nam cần nhanh chóng hoàn thiện hành lang pháp lý về an ninh mạng. Thực tế hơn 10 năm qua, hệ thống văn bản pháp luật chuyên ngành còn phân tán. Vì vậy, việc hợp nhất và bổ sung các quy định mới là yêu cầu cấp thiết.
Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân (thông qua tháng 6/2025, có hiệu lực từ 1/1/2026), trong đó quy định rõ: “Mọi hành vi mua bán dữ liệu cá nhân, xử lý dữ liệu trái phép, gây nguy hại đến quyền riêng tư và an ninh quốc gia đều bị nghiêm cấm”. Luật Dữ liệu (thông qua 11/2024, hiệu lực từ 1/7/2025) khẳng định dữ liệu là tài nguyên quốc gia, yêu cầu xây dựng Trung tâm Dữ liệu Quốc gia làm hạ tầng lõi, bảo đảm lưu trữ an toàn và quản trị dữ liệu tập trung. Đây chính là nền tảng kỹ thuật để bảo đảm cho các hệ thống định danh điện tử như VNeID vận hành an toàn. Ngoài ra, Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân đã đưa ra các chuẩn kỹ thuật cơ bản về thu thập, xử lý và chia sẻ dữ liệu, là bước đệm cho Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân đi vào thực tiễn.
Việt Nam cần chuẩn bị một hạ tầng số thống nhất, xuyên suốt từ Trung ương đến địa phương, đặc biệt là ở cấp cơ sở, để đảm bảo kết nối thông suốt và mọi người dân đều có thể truy cập dịch vụ công trực tuyến. Điều này cũng nằm trong tinh thần Nghị quyết số 175/NQ-CP (30/10/2023) của Chính phủ về Trung tâm Dữ liệu Quốc gia, trong đó khẳng định hạ tầng dữ liệu phải đồng bộ, an toàn, dùng chung, phục vụ cho cả cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và người dân.
Song song với hạ tầng kỹ thuật, yếu tố tính pháp lý của giao dịch điện tử phải được đảm bảo. Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi, có hiệu lực từ 1/7/2024) đã đặt nền tảng cho việc thừa nhận giá trị pháp lý của văn bản, hợp đồng và chữ ký điện tử, mở đường cho việc xóa bỏ hoàn toàn giấy tờ trong dịch vụ công.
Điều quan trọng nhất là phải duy trì nguyên tắc “đúng, đủ, sạch, sống”: dữ liệu đúng chuẩn, đủ thông tin, sạch và được cập nhật liên tục, sống trong hệ thống thống nhất, dùng chung. Đây sẽ là cơ sở để người dân yên tâm, doanh nghiệp tin tưởng và Chính phủ quản lý minh bạch.
Thu Uyên (thực hiện)
Về trang chủ
